نکروز آواسکولار نوعی بیماری است که به دنبال عدم خونرسانی موقتی یا دائمی به استخوان رخ میدهد. زمانی که خونرسانی به استخوان قطع میشود، بافت استخوان میمیرد و باعث فرو ریختن آن میشود.
اگر نکروز آواسکولار در نزدیکی مفصل رخ دهد، ممکن است سطح مفصل نیز فرو بریزد. امکان ایجاد چنین وضعیتی در هر استخوانی وجود دارد؛ اما اغلب در انتهای یک استخوان بلند رخ میدهد.
گاهی یک استخوان چندین استخوان را در یک زمان یا در زمانهای مختلف تحت تاثیر قرار میدهد.
نکات مهم در خصوص بیماری نکروز آواسکولار
چند نکته مهم برای شناختن این بیماری ذکر کردهایم:
- مرگ بافت استخوان به دلیل عدم خونرسانی بهصورت موقتی یا دائمی در استخوان ایجاد میشود و اغلب در انتهای استخوان بلند رخ میدهد.
- این بیماری ممکن است به دنبال استفاده از دارو، الکل یا آسیب رخ دهد.
- از علائم این بیماری میتوان به درد مفصل و محدودیت دامنه حرکتی اشاره کرد.
- داروها، تجهیزات کمکی یا جراحی برای بهبود عملکرد بیمار یا جلوگیری از آسیب بیشتر به استخوان یا مفصل آسیبدیده در نظر گرفته میشود.
علت ایجاد بیماری نکروز آواسکولار چیست
این بیماری معمولا به دنبال چنین مواردی رخ دهد:
- جراحت
- شکستگی
- آسیب به رگهای خونی
- استفاده طولانی مدت از داروها مانند کورتیکواستروئیدها
- شرایط پزشکی مزمن و خاص
- استفاده زیاد و طولانی مدت از الکل
مطالب مرتبط: شکستگی استخوان متاکارپ
عوامل خطرساز در ایجاد بیماری نکروز آواسکولار
برخی از عوامل میتواند احتمال ابتلا به این بیماری را افزایش دهد::
- جراحت
- بیماری گوچر
- استفاده از استروئید
- بیماری کیسون
- مصرف الکل
- اختلالات خونی مانند کم خونی داسی شکل
- پرتو درمانی
- شیمی درمانی
- پانکراتیت
- بیماری رفع فشار
- حالت انعقادی بیش از حد
- بیماری خود ایمنی
- هایپر لیپیدمی
- اچ آی وی
نکروز آواسکولار چه علائمی دارد
هر فردی علائم متفاوتی را تجربه میکند، با این حال از شایعترین علائم این بیماری میتوان به چنین مواردی اشاره کرد:
- احساس درد اولیه در مفصل
- افزایش درد مفصل هنگام شروع فروپاشی استخوان و مفصل
- محدود شدن حرکت به دلیل درد
علائم ناشی از این بیماری ممکن است شبیه به سایر شرایط پزشکی یا دیگر مشکلات استخوانی باشد. باید برای تشخیص دقیق این بیماری با توجه به علائمی که دارید، به متخصص درد مراجعه کنید.
نکروز آواسکولار چگونه تشخیص داده میشود
زمانی که فوق تخصص درد برای تشخیص و درمان مراجعه میکنید، ابتدا در خصوص سابقه پزشکی شما سوالاتی را خواهد پرسید و پس از معاینه فیزیکی، در صورت لزوم یک یا چند آزمایش تشخیصی برای شما در نظر میگیرد:
عکسبرداری اشعه ایکس
انجام این آزمایش به این صورت است که پرتوهای انرژی الکترومغناطیسی نامرئی برای ایجاد تصاویری از بافتهای داخلی، استخوان و اندامها کاربرد دارد.
سی تی اسکن
این تست نوعی تصویربرداری است که با استفاده از اشعه ایکس و کامپیوتر، تصاویر دقیق را از بدن ارائه میدهد.
سی تی اسکن جزئیات استخوانها، ماهیچهها، چربی و اندامها را نشان میدهد و نسبت به اشعه ایکس جزئیات بیشتری را نمایش میدهد.
MRI
این روش نیز با توجه به تکنولوژی آن، تصاویر دقیق از اندامها و ساختارهای بدن را به نمایش میگذارد.
اسکن استخوان رادیونوکلئید
این آزمایش جریان خون به استخوان و فعالیت سلولی درون استخوان را نشان میدهد.
بیوپسی
نمونههای بافتی برای بررسی زیر میکروسکوپ حین جراحی یا با سوزن خارج میشود. این نوع آزمایش برای تشخیص سرطان یا سایر سلولهای غیر طبیعی انجام میگیرد.
بیشتر بخوانید: دردهای بیماران سرطانی
ارزیابی عملکردی استخوان
این روش جراحی برای اندازهگیری فشار داخل استخوان کاربرد دارد.
راهکارهای درمانی برای نکروز آواسکولار
درمان این بیماری بر اساس شرایط خاصی تعیین میشود که این موارد به شرح زیر است:
- وسعت بیماری
- سن، سلامت عمومی بدن و سابقه پزشکی
- محل و میزان استخوان آسیبدیده
- علت زمینهای بیماری
- میزان تحمل شما برای مصرف دارو و روش درمان
- نظر و ترجیح شما
هدف از درمان این بیماری، بهبود بیمار و جلوگیری از آسیب بیشتر به استخوان یا مفصل است. برای جلوگیری از آسیب به درمانهایی نیاز دارید که این موارد به شرح زیر است:
مصرف داروها
دارو برای کنترل درد تجویز میشود.
تجهیزات کمکی
این ابزارها برای کاهش فشار روی استخوانها یا مفاصل کاربرد دارد.
کاهش فشار داخلی
طی این روش جراحی، لایه داخلی استخوان برای کاهش فشار، افزایش جریان خون، کند یا متوقف کردن تخریب استخوان یا مفصل برداشته خواهد شد.
استئوتومی
استئوتومی باعث تغییر شکل استخوان و کاهش فشار در ناحیه آسیبدیده خواهد شد.
پیوند استخوان
در این روش درمانی استخوان سالم از قسمت دیگری از بدن به ناحیه آسیبدیده پیوند زده میشود.
تعویض مفصل
مفصل آسیبدیده با مفصل مصنوعی جایگزین میشود. این روش تنها زمانی برای بیمار انجام میگیرد که هیچ یک از روشهای درمانی برای نکروز آواسکولار موثر واقع نشده باشد.