دررفتگی شانه زمانی رخ می‌دهد که عاملی باعث خارج شدن استخوان‌های مفصل شانه از جای خود شوند. معمولا زمین خوردن، تصادفات رانندگی و آسیب‌های ورزشی از شایع‌ترین علل هستند. در این مواقع نباید سعی کنید که شانه خود را به زور در محل خودش بازگردانید.
باید بازوی خود را ثابت و نزدیک به پهلو نگه دارید و اگر حدس می‌زنید دچار دررفتگی شانه شده‌اید، باید فورا به اورژانس مراجعه کنید.
منظور از دررفتگی شانه چیست
این عارضه زمانی رخ می‌دهد که استخوانی‌های مفصل شانه تحت فشار باشند و در نهایت از محل خود خارج می‌شوند. مفصل به قسمتی گفته می‌شود که دو استخوان را به یکدیگر متصل می‌کنند که می‌تواند هر قسمتی از بدن باشد.
این قسمت بخشی از سیستم اسکلتی شماست. مفصل شانه قسمتی است که توپی گرد در بالای استخوان بازو در حفره تیغه شانه قرار گرفته می‌شود.
زمانی دررفتگی رخ می‌دهد که اتصال بین توپ و حفره از یکدیگر جدا شوند. علاوه بر این امکان آسیب رسیدن به بافت اطراف بافت مفصل شانه از جمله چنین مواردی وجود دارد:
- ماهیچه
- رگ‌های خونی
- تاندون‌ها
- اعصاب
- رباط‌ها
اگر دچار دررفتگی شانه شده‌اید و نمی‌توانید شانه‌های خود را حرکت دهید، به اورژانس مراجعه کنید. به هیچ وجه خودتان نباید سعی کنید که شانه را جا بیندازید.
چه علائمی دارد؟
از علائم دررفتگی شانه می‌توان به چنین مواردی اشاره کرد:
- تورم یا کبودی
- درد شدید
- عدم توانایی در حرکت دادن مفصل
- مشاهده شانه‌ای با تغییر فیزیکی یا خارج از محل خود
دررفتگی شانه می‌تواند منجر به بی حسی، سوزن سوزن شدن در محل آسیب مانند گردن یا بازو و همچنین ضعف شود. گاهی عضلات شانه دچار اسپاسم می‌شوند که می‌تواند درد را افزایش دهد.
علت دررفتگی
بیشتر در رفتگی در ناحیه شانه رخ می‌دهد؛ چرا که در چندین جهت در حال حرکت است و امکان دررفتگی به سمت جلو، پایین یا عقب وجود دارد. چنین عارضه‌ای ممکن است به‌طور جزئی یا کامل رخ دهد؛ اما بیشتر در رفتگی‌ها از جلوی شانه رخ می‌دهد.
رباط‌ها یا همان بافتی که استخوان‌ها را به یکدیگر متصل می‌کند ممکن است دچار کشیدگی یا پارگی شود که در اغلب مواقع شرایط دررفتگی را بدتر می‌کند.
خارج شدن استخوان از جای خود مستلزم نیروی قوی مانند ضربه شدید و ناگهانی است. با پیچش شدید، قسمت توپی استخوان بالای بازو از حفره خارج می‌شود.
در صورتی که در رفتگی جزئی رخ دهد، استخوان بازو تا حد کمی از جای خود خارج می‌شود. از علل این عارضه می‌توان به چنین مواردی اشاره کرد:
آسیب‌های ورزشی
دررفتگی شانه یکی از آسیب های ورزشی شایع تماسی مانند فوتبال است. همچنین در ورزش‌هایی که امکان زمین خوردن وجود دارد مانند اسکی یا والیبال نیز مشاهده می‌شود.
وارد شدن ضربه
ضربه محکم به شانه هنگام تصادف وسیله نقلیه موتوری می‌تواند منجر به دررفتگی شود.
زمین خوردن
افتادن روی زمین با شدت مانند پرت شدن از روی نردبان می‌تواند باعث چنین مشکلی شود.
عوامل خطرساز
امکان چنین آسیبی برای هر فردی وجود دارد؛ اما برخی از افراد در معرض خطر بیشتری هستند:
- ورزشکارانی که به‌طور مداوم با یکدیگر برخورد دارند.
- فردی که سابقه دررفتگی شانه دارد.
- افرادی که بین سنین ۱۵ تا ۳۰ سال هستند.
- آقایان بیشتر از خانم‌ها در معرض خطر هستند.
چه عوارضی دارد؟
از شایع‌ترین عوارض این بیماری می‌توان به چنین مواردی اشاره کرد:
- شکستگی استخوان
- کشیدگی عضلات
- رگ به رگ شدن رباط و تاندون
- رگ‌های خونی آسیب دیده
- آسیب عصبی
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد
برای رفع دررفتگی شانه باید فورا بدون معطلی به پزشک مراجعه کنید. طی مدت رسیدن اورژانس یا رسیدن به بیمارستان به این نکات توجه داشته باشید:
مفصل را حرکت ندهید
مفصل در همان شکلی که است باید نگه داشته شود و هیچ حرکتی ندهید. در صورتی که تکان دهید یا سعی بر جا انداختن آن کنید امکان آسیب رسیدن به مفصل شانه، عضلات اطراف آن، اعصاب یا رگ‌های خونی یا رباط‌ها وجود دارد.
از کمپرس سرد استفاده کنید
استفاده از کمپرس سرد به کاهش درد و تورم کمک می‌کند.
دررفتگی شانه چگونه تشخیص داده می‌شود
پزشک با انجام معاینات فیزیکی به راحتی در رفتگی را تشخیص می‌دهد. همچنین باید علائم خود را به پزشک بگویید تا تشخیص درستی داشته باشد. در صورت نیاز آزمایشاتی که معمولا برای بیمار در نظر گرفته می‌شود به شرح زیر است:
- اشعه ایکس
- سونوگرافی
- MRI
- سی تی اسکن
چه درمانی دارد؟
اگر تصور می‌کنید که دچار چنین عارضه‌ای شده‌اید، حتما به پزشک مراجعه کنید. مهم‌ترین درمان برای دررفتگی شانه جا انداختن شانه است.
جا انداختن به روش غیر جراحی است، در واقع به‌صورت فیزیکی فشار می‌دهند تا شانه در محل خود بازگردد. ممکن است قبل از جا انداختن شانه یک بی حسی موضعی برای شما بزنند تا دردی احساس نکنید.
به این نکته توجه داشته باشید که نباید فرایند جا انداختن شانه را خودتان انجام دهید. اجازه ندهید هیچ فردی به جز پزشک این کار را برای شما انجام دهد؛ چرا که امکان آسیب‌دیدگی بیشتر برای شما وجود خواهد داشت.
پس از جا انداختن شانه نکات درمانی دیگری نیز وجود دارد که این موارد به شرح زیر است:
بی حرکتی
بعد از پروسه درمانی اصلی، از آتل برای نگه داشتن شانه آسیب‌دیده استفاده کنید. دقت به این نکته به رفع فشار و همچنین بهبودی کمک می‌کند. همچنین توصیه می‌شود که کمپرس سرد را چند بار در روز روی قسمت آسیب دیده قرار دهید.
گاهی باید تمرینات سبکی را انجام دهید تا باعث سفتی یا شانه یخ زده نشود. همه این موارد باید طبق دستور پزشک انجام گیرد.
دارو درمانی
پزشک برای کاهش درد و التهاب داروهایی برای شما تجویز می‌کند. به این نکته توجه داشته باشید که نباید بیش از ۱۰ روز متوالی از داروهای مسکن مصرف کنید.
استراحت
از هر گونه فعالیتی که به شانه شما فشار وارد می‌کند خودداری کنید.
فیزیوتراپی
طی روند بهبود خود باید فیزیوتراپی را نیز شروع کنید تا قدرت و توانایی شما نیز بازگردد.
در ابتدا تمرینات ملایمی برای کاهش سفتی برای شما در نظر می‌گیرند. به‌طور کلی با توجه به مراحل بهبودی، تمرینات مناسبی را برای شما در نظر خواهند گرفت.
بدون دیدگاه