شروع ورزش بعد از عمل دیسک کمر باید تحت نظر پزشک یا فیزیوتراپ باشد. حرکات مجاز شامل پیاده روی، کشش سبک و آب درمانی هستند، در حالی که ورزش‌های سنگین، خم شدن ناگهانی یا بلند کردن وزنه‌های سنگین ممنوع است.
بعد از عمل دیسک کمر، بیماران معمولا دو دغدغه اصلی دارند: چه ورزش‌هایی مجاز هستند و چه زمانی می‌توان شروع کرد؟ انتخاب برنامه تمرینی مناسب نقش حیاتی در پیشگیری از آسیب مجدد و بازگشت سریع به زندگی روزمره دارد.
این مقاله بر اساس شواهد علمی و تجربه متخصصان، ورزش‌های ایمن، ورزش‌های ممنوع، زمان شروع فعالیت‌ها و نکات فیزیوتراپی را ارائه می‌دهد.
چرا ورزش بعد از عمل دیسک کمر اهمیت دارد؟
- تقویت عضلات شکم و پشت: حمایت بهتر از ستون فقرات
- کاهش درد و تورم: کمک به بهبود گردش خون و ترمیم بافت‌ها
- بهبود انعطاف پذیری و تعادل: جلوگیری از مشکلات بعدی و کاهش ریسک آسیب
چه زمانی ورزش بعد از عمل دیسک کمر را شروع کنیم؟
روزهای اولیه بعد از عمل:
- پیاده روی سبک ۵–۱۰ دقیقه‌ای چند بار در روز
- حرکات کششی بسیار سبک تحت نظر فیزیوتراپ
- کنترل درد و تورم
۲–۴ هفته بعد:
- حرکات کششی و تقویتی سبک
- تمرینات فیزیوتراپی اختصاصی برای عضلات کمر و شکم
۶–۸ هفته بعد:
- ورزش سبک بدنسازی با وزنه کم
- آب درمانی و تمرینات تعادلی
همیشه قبل از شروع هر فعالیت، تایید پزشک یا فیزیوتراپ الزامی است.
انواع ورزش‌ها بعد از عمل دیسک کمر
حرکات کششی ملایم
- کشش همسترینگ
- کشش عضلات پشت ران
- کشش گردن و شانه‌ها (در صورت توصیه فیزیوتراپ)
تمرینات تقویتی
- تقویت عضلات شکم و کمر
- حرکات پل (Bridge)
- تمرینات عضلات مرکزی بدن (Core)
تمرینات تعادلی
- تمرینات تعادلی روی توپ سوئیسی
- ایستادن روی یک پا با حمایت
مطالب مرتبط: مراقبت‌های بعد از جراحی دیسک کمر
- تمرینات هوازی سبک
- پیاده‌روی آرام
- دوچرخه ثابت سبک
ورزش‌های مجاز بعد از عمل دیسک کمر
| ورزش | مزایا | نکات اجرایی |
| پیاده روی سبک | افزایش گردش خون و بهبود عملکرد قلبی | ۵–۱۰ دقیقه چند بار در روز و کفش مناسب |
| حرکات کششی سبک | بهبود انعطاف پذیری | فقط با راهنمایی فیزیوتراپ |
| تمرینات تقویت عضلات شکم و پشت | حمایت از ستون فقرات | وزنه کم، حرکات کنترل شده |
| آب درمانی / هیدروتراپی | کاهش فشار روی ستون فقرات | زیر نظر متخصص و دمای مناسب آب |
| تمرینات تعادلی | بهبود پایداری بدن | حرکات آرام و بدون فشار مستقیم روی کمر |
ورزش‌های ممنوع بعد از عمل دیسک کمر
| ورزش | دلیل ممنوعیت |
| بلند کردن اجسام سنگین | فشار مستقیم روی ستون فقرات و افزایش خطر آسیب مجدد |
| خم شدن ناگهانی یا چرخشی شدید کمر | احتمال آسیب به دیسک جراحی شده |
| دویدن شدید یا پریدن‌های مکرر | افزایش فشار روی مهره‌ها و ستون فقرات |
| بدنسازی حرفه‌ای و وزنه سنگین | فشار غیرمجاز روی دیسک و عضلات پشت |
| ورزش‌هایی که فشار مستقیم روی ستون فقرات دارند | آسیب به ناحیه جراحی شده |
بیشتر بخوانید: لیزر دیسک کمر
نکات مهم در حین ورزش
نکات مهمی که باید در حین ورزش بعد از عمل دیسک کمر رعایت کنید به شرح زیر است:
- حرکات را آرام و کنترل شده انجام دهید.
- در صورت درد شدید تمرین را متوقف کنید.
- ترکیب تمرینات فیزیوتراپی با فعالیت‌های سبک روزانه بهترین نتیجه را می‌دهد.
- استفاده از کمربند طبی در صورت توصیه پزشک.
ورزش بدنسازی بعد از دیسک کمر
- شروع تمرینات مقاومتی سبک با وزنه‌های کم بعد از تایید پزشک
- تمرکز بر عضلات شکم و کمر بدون فشار مستقیم روی ستون فقرات
- اجتناب از حرکات سنگین و خم شدن‌های ناگهانی
فیزیوتراپی و آب درمانی
- فیزیوتراپی: تمرینات اختصاصی عضلات پشت، شکم و لگن؛ کاهش درد و تورم
- آب درمانی: کاهش فشار روی ستون فقرات، افزایش دامنه حرکتی و سرعت بهبود
- شروع تمرین تحت نظر متخصص معمولا ۴–۶ هفته بعد از عمل توصیه می‌شود
اشتباهات رایج بیماران
- شروع ورزش سنگین خیلی زود
- اجتناب کامل از تحرک و ورزش سبک
- اعتماد به توصیه‌های غیرعلمی و اینترنتی بدون مشورت پزشک
مراقبت‌های بعد از عمل دیسک کمر
- رعایت نکات پزشک و فیزیوتراپ
- استفاده از کمربند طبی در صورت نیاز
- اجتناب از بلند کردن اجسام سنگین
- کنترل درد و تورم و گزارش به پزشک در صورت تشدید علائم
عوارض بی توجهی به تمرینات
- بازگشت درد و فشار دوباره روی دیسک
- طولانی شدن روند بهبود
- خطر عود و آسیب‌های ثانویه
بیشتر بخوانید: آندوسکوپی دیسک کمر
سوالات متداول
آیا بعد از عمل دیسک کمر می‌توان ورزش بدنسازی کرد؟
فقط پس از تایید پزشک و با وزنه‌های سبک و حرکات کنترل شده.
چه زمانی می‌توان آب درمانی را شروع کرد؟
معمولا ۴–۶ هفته بعد از عمل، تحت نظر فیزیوتراپ.
چند روز بعد از عمل می‌توان پیاده‌روی یا بالا رفتن از پله را شروع کرد؟
پیاده‌روی سبک از روزهای اولیه مجاز است؛ اما بالا رفتن از پله‌ها بهتر است بعد از ۲–۳ هفته انجام شود.
ورزش‌های ممنوع کدامند؟
بلند کردن وزنه‌های سنگین، خم شدن ناگهانی، دویدن شدید و حرکات فشار مستقیم روی ستون فقرات.
چه نکاتی باعث پیشگیری از آسیب مجدد می‌شود؟
انجام حرکات تحت نظر فیزیوتراپ، رعایت زمان بندی ورزش‌ها و پرهیز از حرکات ممنوع.
بهترین ورزش بعد از عمل دیسک کمر چیست؟
حرکات کششی ملایم، تقویتی سبک عضلات شکم و کمر، تمرینات تعادلی و هوازی سبک توصیه می‌شوند.
ورزش بعد از عمل دیسک کمر را از کی شروع کنم؟
پیاده‌روی سبک از روزهای اولیه و تمرینات تخصصی طبق نظر فیزیوتراپ بعد از ۲–۴ هفته.
آیا شنا بعد از عمل دیسک کمر مناسب است؟
شنا می‌تواند مفید باشد؛ اما تنها پس از تایید پزشک و با شدت سبک.
منابع:
