پمپ اینتراتکال که به عنوان پمپ درد نخاعی نیز شناخته میشود، وسیلهای است که طی عمل جراحی در بدن بیمار قرار داده میگیرد. با قرار گرفتن پمپ داخل بدن، دارو به طور مستقیم به اطراف نخاع میرسد.
در واقع داروی این پمپ، سیگنالهای نامنظمی را که از طریق اعصاب و ستون فقرات به مغز میرسد، قطع میکند. در واقع پمپ درد نخاعی روشی برای دارو رساندن مستقیم به نخاع است.
این پمپ کوچک طی عمل جراحی زیر پوست قرار میگیرد. پمپ، دارو را از طریق کاتتر به ناحیه اطراف نخاع میرساند. از آنجایی که دارو مستقیما به محلی که احساس درد دارید، منتقل میشود علائم با دوز کمتر از داروهای خوراکی به راحتی کنترل میشود.
در نتیجه شما دچار عوارض به مراتب کمتری نسبت به مصرف دارو خواهید شد. در ادامه توضیحات تکمیلی بیشتری در خصوص این روش درمانی به شما خواهیم داد.
منظور از پمپ درد نخاعی چیست
منظور از پمپ درد دستگاه کوچکی است که طی جراحی در زیر پوست قرار داده میشود و امکان ارسال مستقیم دارو به نخاع و اعصاب وجود دارد.
این پمپ بخشهای مختلفی دارد، شامل مخزن و پمپی است که داخل شکم قرار میگیرد و کاتتر را نیز در فضای داخل نخاعی قرار میدهند.
فضای اینتراتکال، فضای بین نخاع و غشای نازکی است که آن را احاطه کرده و محافظت میکند. حال با تزریق مستقیم دارو به این ناحیه، دارو به نخاع و اعصاب میرسد و میتواند درد یا انقباضات غیر طبیعی عضلانی را که منجر به اسپاسم میشود، کنترل کند.
تنها با دوز بسیار کم نسبت به قرصها یا دیگر تزریقات، با جریان پیدا کردن در سراسر بدن، در سیستم گوارش یا جریان خون رقیق میشود و به تسکین فوری درد کمک میکند.
با استفاده از پمپ درد نخاعی، عوارض جانبی مصرف طولانی مدت دارو کاهش پیدا میکند. طی مطالعهای که در خصوص این روش درمانی انجام گرفت، متوجه شدند که درد افراد مبتلا به سرطان با این روش درمانی تسکین پیدا کرده است.
نحوه عملکرد پمپ درد چگونه است؟
پمپ اینتراتکال طی مراحلی در بدن شما قرار گرفته میشود. این پمپ دارای چندین بخش است:
- یک لوله نازک و انعطافپذیر به نام کاتتر را در فضای داخل نخاعی، در اطراف نخاع قرار گرفته میدهند.
- کاتتر اکستنشن در فضای داخل نخاعی به کاتتر متصل میشود و دور بدن قرار میگیرد.
- کاتتر اکستنشن به پمپ متصل میشود، پمپ درد ضخامتی به اندازه ۲.۵ و عرضی به اندازه ۷.۵ سانتیمتر دارد. پمپ در زیر پوست شکم قرار داده میشود. پمپ توسط متخصص درد طوری برنامهریزی میشود که دوز مناسبی از دارو در زمان خاصی به فضای داخل نخاعی برسد.
- داخل پمپ یک مخزن توخالی قرار گرفته است که قابلیت مجدد پر کردن دارد، دارو در مخزن نگهداری میشود. زمانی که مخزن خالی میشود میتوان مجدد با سوزن آن را پر کرد.
- دستگاهی برای درمان شخصی (PTM) به شما این امکان را میدهد که در صورت نیاز، دوز بیشتری به محل مورد نظر دارو برسد. این دستگاه با مقدار دوز مناسب توسط پزشک تنظیم میشود تا در صورت نیاز بتوانید به تنهایی از آن استفاده کنید.
آیا میتوان پمپ درد نخاعی را خارج کرد
بله، اگر دیگر نیازی به پمپ ندارید یا مشکلی برای شما به وجود آمده است، فوق تخصص درد در صورت صلاحدید پمپ را برای شما خارج میکند.
مشکلاتی که توسط پمپ اینتراتکال درمان میشود
ممکن است پمپ درد برای چنین مواردی توصیه شود:
- درد در ناحیه کمر و گردن، شکستگیهای فشاری، تنگی کانال نخاعی، اسپوندیلوز یا درد ناشی از دیسک
- درد پس از عمل جراحی
- درد شکم و لگن
- درد در اندامها
- سندرم درد منطقهای پیچیده
- بیماریهایی از جمله نورالژی پس از تبخال (درد مزمنی که پس از عفونت زونا ادامه پیدا میکند)
- درد ناشی از سرطان یا درمانهای شیمی درمانی
- درد ناشی از آسیب عصب محیطی
- درد عصبی
- اسپاستیسیتی (سفتی عضلات) به دنبال سکته مغزی، فلج مغزی، آسیب مغزی یا نخاعی و مولتیپل اسکلروزیس
- تجربه درد مزمن و مقاوم به سایر راهکارهای درمانی
چه افرادی کاندیدای مناسبی برای انجام پمپ اینتراتکال هستند
افرادی که درد شدید، طولانی مدت و اسپاستیسیته را تجربه میکنند و با روشهای دیگری مانند مصرف قرص، فیزیوتراپی و دیگر تکنیکهای درمانی تسکین پیدا نکردهاند، گزینه درمانی مناسبی هستند.
زمانی که به متخصص درد مراجعه میکنید، در خصوص اینکه چه عواملی منجر به بهتر یا بدتر شدن شرایط شما میشود و آنچه در گذشته امتحان کردهاید و تاثیر درد بر شما، در نهایت تصمیم میگیرد که آیا استفاده از پمپ درد نخاعی برای شما مناسب است یا خیر.
به طور کلی این روش درمانی احتمالا به چنین افرادی توصیه میشود:
- روشهای درمانی دیگر کنترل درد از جمله مصرف متعدد داروهای مسکن، فیزیوتراپی و.. را امتحان کردهاید.
- نیاز به مصرف داروی مسکن طی شبانهروز دارید.
- بیماریهای خاص روانپزشکی که درمان درد را پیچیده میکند، ندارید.
استفاده آزمایشی از پمپ اینتراتکال
از آنجایی که نتیجه این آزمایش برای همه افراد یکسان نیست، ممکن است مدتی از این روش درمانی بهصورت آزمایشی استفاده شود تا پزشک نتایج را مورد بررسی قرار دهد.
معمولا مراحل آزمایشی برای افراد با مشکل اسپاستیسیتی قرار میگیرد و برای درمان درد مزمن کاربردی ندارد. در بیشتر موارد پمپ درد برای درمان درد ناشی از سرطان بدون مراحل آزمایشی مورد استفاده قرار میگیرد.
مطالب مرتبط: استیمولاتور نخاعی (SCS)
روشهای مختلفی برای این مرحله آزمایشی وجود دارد:
- یک دوز از دارو در فضای داخل نخاع با سوراخ کمری قرار میگیرد.
- دوزهای متعددی با پونکسیون کمری همراه یا بدون کاتتر در فضای داخل نخاعی قرار میگیرد.
- در ادامه، طی یک آزمایش مداوم، یک کاتتر در فضای داخل نخاعی قرار میگیرد و به پمپی که درون بدن قرار ندارد، متصل میشود.
این دوره آزمایشی ممکن است این امکان را به پزشک دهد تا بهترین قسمت را برای قرار دادن کاتتر و انتخاب بهترین دارو برای تسکین درد علائم انتخاب کند.
