انقباض دوپویترون (Dupuytren’s Contracture) یک بیماری پیشرونده بافت همبند است که کف دست و انگشتان را درگیر میکند.
این بیماری موجب ضخیم شدن و کوتاه شدن بافت همبند زیر پوست میشود و در نتیجه، انگشتان به سمت کف دست خم شده و توانایی باز شدن کامل خود را از دست میدهند. این وضعیت به تدریج و با گذر زمان بدتر میشود.
چنین حالتی میتواند فعالیتهای روزمره شما را از جمله دست دادن، استفاده از دستکش و… را تحت تاثیر قرار دهد. این بیماری هیچ درمانی ندارد، تنها می توان راهکاری برای کنترل علائم و جلوگیری از شدت گرفتن این بیماری در نظر گرفت.
مطالب مرتبط: درد کف پا
منظور از انقباض دوپویترون چیست؟
انقباض یا بیماری دوپویترون یک اختلال ژنتیکی است که باعث ضخیم و سفت شدن بافت زیر پوست کف دست و انگشتان میشود.
در این بیماری، گرههای کوچکی روی فاشیای دست، بافت کشسانی که از دست و انگشتان حمایت میکند، ایجاد میشوند.
با گذشت زمان، این گرهها ممکن است به رشتههای ضخیمی تبدیل شده و باعث خم شدن انگشتان شوند، به طوری که دیگر نتوان آنها را صاف کرد.
رشد این بافتهای غیرطبیعی همیشه خوش خیم است و ارتباطی با سرطان ندارد. برخی از موارد ممکن است نیاز به جراحی داشته باشد؛ اما در بسیاری از بیماران، روشهای درمانی محافظه کارانه میتواند وضعیت را کنترل کند.
چه افرادی به این عارضه مبتلا میشوند؟
انقباض دوپویترون میتواند هر فردی را تحت تاثیر قرار دهد؛ اما برخی افراد بیشتر در معرض ابتلا هستند:
- آقایان
- افرادی با سابقه خانوادگی این بیماری
ارتباط انقباض دوپویترون با سایر بیماریها
برخی بیماریها و شرایط پزشکی که میتواند احتمال ابتلا به دوپویترون را افزایش دهد، به شرح زیر است:
- دیابت
- صرع و سایر اختلالات تشنجی
- اعتیاد به الکل
- HIV و ایدز
- بیماریهای عروقی
این بیماری چه تاثیری روی بدن شما میگذارد؟
انقباض دوپویترون ممکن است هیچ تاثیر قابل مشاهدهای بر بدن شما نداشته باشد. در صورت خفیف بودن علائم، ممکن است متوجه این بیماری نشوید.
حتی در صورت بروز علائم، معمولا پیشرفت آن بسیار کند است و ممکن است ماهها یا سالها طول بکشد تا شدت پیدا کند. در مراحل پیشرفته، ممکن است صاف کردن انگشتان آسیبدیده دشوار یا حتی غیر ممکن شود.
این بیماری میتواند هر یک از انگشتان از جمله شست را تحت تاثیر قرار دهد؛ اما احتمال درگیری انگشتان به ترتیب زیر بیشتر است:
- انگشت حلقه
- انگشت کوچک
- انگشت میانی
- انگشت اشاره
- شست
بیشتر بخوانید: علت درد انگشتان دست
آیا این عارضه میتواند سایر قسمتهای بدن را تحت تاثیر قرار دهد؟
انقباض دوپویترون تنها روی دستها قابل مشاهده است و در سایر قسمتهای بدن ایجاد نمیشود. اگرچه این بیماری به برخی از اختلالات دیگر بافت همبند مرتبط است؛ اما تنها در دستها دیده میشود.
چه علائمی دارد؟
انقباض دوپویترون معمولا طی ماهها یا حتی سالها به تدریج پیشرفت میکند، به همین دلیل ممکن است در ابتدا متوجه علائمی نشوید. علائم این بیماری به چنین ترتیبی بروز پیدا می کند:
گرههای کوچک یا ندولها
اولین نشانه این بیماری ایجاد برآمدگیهای کوچک زیر پوست کف دست است که معمولا در محل اتصال انگشتان به کف دست قرار دارد.
این گرهها ممکن است قابل لمس یا قابل مشاهده باشند. در برخی افراد، این گرهها تنها علائم این بیماری باقی میماند و حتی ممکن است خود به خود برطرف شود. گاهی پوست اطراف این ناحیه فرورفته یا چروکیده به نظر میرسد.
نوارهای بافتی
با گذشت زمان، گرهها ضخیمتر شده و به رشتههای بافتی در فاشیا تبدیل میشوند. این نوارها میتواند انگشتان را به سمت داخل بکشد و احساس سفتی یا کشیدگی در دست ایجاد کند.
انقباض
در مراحل پیشرفته، نوارهای بافتی آن قدر ضخیم و سفت میشوند که دیگر امکان صاف کردن انگشتان وجود ندارد. این مرحله خم شدن دائمی انگشتان به سمت کف دست رخ میدهد.
برخلاف برخی بیماریها، انقباض دوپویترون معمولا محرک خاصی ندارد که باعث بدتر شدن علائم شود؛ اما با گذشت زمان، ممکن است این علائم به آرامی تشدید شوند.
با این حال برخی افراد از مراحل اولیه بیماری عبور نمیکنند و پیشرفتی نخواهند داشت.
علائم دیگر این عارضه
علاوه بر مشکلات حرکتی در انگشتان، ممکن است علائم دیگری نیز در دست دیده شود:
- التهاب یا ورم
- حساسیت به لمس
- درد یا احساس سوزش
- خارش
این علائم نادر است و تنها حدود ۲۵٪ از مبتلایان آنها را تجربه میکنند. اگر دچار این علائم شدید، بهتر است با پزشک مشورت کنید؛ زیرا ممکن است نشانهای از مشکلات دیگر مرتبط با پوست یا فاشیا باشد.
علت ایجاد این عارضه چیست؟
علت دقیق انقباض دوپویترون ناشناخته است؛ اما عوامل ژنتیکی و محیطی در ایجاد آن نقش دارد. برخی از مهمترین عوامل خطرساز شامل چنین مواردی میشود:
ژنتیک
این بیماری بیشتر در افراد با سابقه خانوادگی مشاهده میشود.
سن
معمولا این عارضه در افراد بالای ۵۰ سال بروز میکند.
جنسیت
طبق شواهد آقایان بیشتر از خانمها به این بیماری مبتلا میشوند.
بیماریهای مرتبط
دیابت، صرع و برخی بیماریهای متابولیکی احتمال بروز این بیماری را افزایش میدهند.
مصرف الکل و سیگار
مصرف زیاد الکل و سیگار با افزایش خطر این بیماری مرتبط است.
مشاغل خاص
افرادی که فعالیتهای مکرر انجام میدهند و فشار زیادی بر دستان خود وارد میکنند، ممکن است بیشتر در معرض خطر باشند.
چگونه تشخیص داده می شود؟
پزشک در ابتدا با معاینات فیزیکی و شرح حال بیمار این عارضه را تشخیص می دهد. طی این معاینات دست بیمار را لمس میکند تا متوجه علائم شود.
هیچ آزمایش مشخصی وجود ندارد که پزشک با استفاده از آن بتواند این عارضه را تشخیص دهد. تنها در صورت نیاز ممکن است آزمایش خون یا عکسبرداری را به شما برای رد سایر بیماریهای احتمالی توصیه کند.
چه درمانی دارد؟
پزشک بر اساس شدت علائم، درمان مناسبی در مراحل مختلف بیماری پیشنهاد میکند. از آنجا که این بیماری به آرامی پیشرفت میکند، ممکن است ماهها یا حتی سالها طول بکشد تا نیاز به مراحل درمانی پیشرفتهتر داشته باشید.
برخی از بیماران با درمانهای اولیه بهبود مییابند و دیگر نیازی به اقدامات بیشتر نخواهند داشت. اگر علائم بیماری دوباره ظاهر شوند، ممکن است نیاز به تکرار درمانها داشته باشید.
درمانهای غیرجراحی
روشهای غیرتهاجمی برای کنترل بیماری شامل موارد زیر است:
- فیزیوتراپی و تمرینات کششی به حفظ دامنه حرکتی انگشتان کمک میکند.
- استفاده از بریس یا اسپلینت انگشتان را در موقعیت طبیعی نگه میدارد و از پیشرفت بیماری جلوگیری میکند.
- درمان با امواج اولتراسونیک یا گرما باعث افزایش انعطافپذیری بافت فاشیا میشود.
- تزریق کورتیکواستروئید به کاهش اندازه ندولها و بافت نواری کمک کند.
رادیوتراپی
پزشک ممکن است برای جلوگیری از پیشرفت بیماری، شما را به متخصص رادیوتراپی ارجاع دهد. این روش که کاملا بدون درد است، از پرتوها یا سایر امواج برای نرم کردن ندولها و بافت نواری استفاده میکند.
رادیوتراپی برای درمان برخی از انواع سرطان نیز به کار میرود؛ اما انقباض دوپویترون بیماری سرطانی نیست و ابتلا به آن به معنای افزایش احتمال خطر ابتلا به سرطان نخواهد بود.
سوزن درمانی
اگر علائم پس از چند ماه درمانهای ابتدایی بهبود پیدا نکرد، پزشک ممکن است این روش را پیشنهاد دهد. سوزن درمانی که به آن فاشیوتومی با سوزن از طریق پوست نیز گفته میشود، یک عمل سرپایی است که در مطب پزشک انجام میشود.
در این روش، پزشک پس از بی حس کردن دست، با استفاده از یک سوزن نازک، سوراخهایی در فاشیای دست ایجاد میکند تا بافتهای سفت شده آزاد شوند و انگشتان دوباره به حالت طبیعی خود برگردد.
تزریق کلاژناز
در این روش، پزشک آنزیم کلاژناز را مستقیما به ندولها و بافت نواری تزریق میکند. این آنزیم باعث شل شدن و تجزیه بافتهای غیرطبیعی میشود.
جراحی
در صورتی که بیماری آن قدر پیشرفت کند که کیفیت زندگی شما را تحت تاثیر قرار دهد، ممکن است نیاز به جراحی داشته باشید. این جراحی معمولا به صورت سرپایی انجام میشود و بیمار در همان روز مرخص خواهد شد.
پزشک طی این عمل که فاشیوتومی نام دارد، بخشهایی از فاشیای آسیبدیده را بر میدارد. میزان بافت برداشته شده بستگی به شدت ضخامت فاشیا و میزان خم شدگی انگشتان دارد.
پس از جراحی، ممکن است بیمار به فیزیوتراپی یا کاردرمانی نیاز داشته باشد تا قدرت و عملکرد مفاصل به وضعیت طبیعی بازگردد.