فتق دیسک چیست؛ دیسک کمر چطور درمان می شود
فتق دیسک یا دیسک کمر از آن دسته از عارضه‌های بسیار رایج است که گاهی برخی از افراد را درگیر می‌کند. ایجاد این مشکل می‌تواند علل مختلفی داشته باشد، تنها یک دلیل مشخصی را نمی‌توان برای آن در نظر گرفت.
فتق دیسک، یکی از دلایل ایجاد کمردرد است که می‌تواند علائمی مانند درد شدید را در افراد ایجاد کند. وقتی می‌گوییم فردی دچار دیسک کمر شده، در واقع دچار فتق دیسک یا بیرون زدگی دیسک است. اگر اطلاعاتی در این زمینه ندارید، در ادامه با ما همراه باشید تا اطلاعات کاملی در اختیار شما قرار دهیم.
آشنایی با فتق دیسک
ستون فقرات از چندین مهره و دیسک غضروفی تشکیل شده است. دیسک در بین مهره‌ها قرار دارد تا از ساییدگی جلوگیری کند. مرکز دیسک حاوی مایع ژله‌ای است و به قسمت بیرونی آن که جنسی سرسخت‌تر دارد، حلقه فیبری گفته می‌شود.
فتق دیسک زمانی ایجاد می‌شود که دیسک به‌صورت برآمده باشد یا قسمت خارجی دیسک پاره شده باشد و محتویات درون آن به بیرون بریزد. این فرایند می‌تواند عصب اطراف آن ناحیه را تحریک کند و تحت‌تاثیر قرار دهد که در نهایت منجر به درد، بی‌حسی و ضعف می‌شود.
احتمال ایجاد فتق دیسک در هر قسمت از ستون فقرات وجود دارد. گاهی برخی از افراد هیچ علائمی از فتق دیسک را احساس نمی‌کنند و به همین جهت متوجه این بیماری نخواهند شد.
دیسک کمر یا فتق دیسک با چه علائمی همراه است؟
در اکثر مواقع فتق در ناحیه کمر ایجاد می‌شود، اما گاهی ممکن است در گردن نیز وجود داشته باشد. علائم و نشانه‌های این بیماری به محل قرارگیری دیسک و میزان فشار بر دیسک بستگی دارد. معمولا یک طرف از بدن دچار درد می‌شود، در ادامه هر یک از علائم را برای شما ذکر خواهیم کرد:
احساس درد در بازو یا پا
اگر فتق دیسک در پایین کمر ایجاد شده باشد، معمولا بیشترین درد در باسن، ران و ساق پا احساس می‌شود، همچنین ممکن است در قسمت‌های دیگر پا نیز درد احساس شود. اگر فتق دیسک در گردن ایجاد شده باشد، بیشترین درد را در شانه و بازو احساس خواهید کرد.
چنین دردهایی ممکن است هنگام سرفه، عطسه یا هنگام حرکت در حالت و موقعیت‌های خاص ایجاد شود. بسیاری از بیماران درد را به‌صورت سوزش توصیف می‌کنند.
بی‌حسی و سوزن سوزن شدن
افرادی که دچار دیسک کمر هستند در قسمتی که به‌دلیل بیرون زدگی دیسک، عصب آسیب دیده است، دچار بی‌حسی یا سوزن سوزن شدن می‌شوند.
ضعف
ماهیچه‌هایی که توسط عصب آسیب دیده کار می‌کنند، ضعیف می‌شوند، این عارضه می‌تواند توانایی شما را تحت‌تاثیر قرار دهد و در بلند کردن یا نگه داشتن وسیله‌ها با مشکل مواجه شوید.
این نکته را به یاد داشته باشید، علائم ذکر شده ممکن است در همه افراد وجود نداشته باشد، حتی برخی از افراد با وجود این که دچار دیسک کمر هستند، هیچ علائمی را احساس نخواهند کرد.
در مواقعی که گردن درد یا کمردرد شما به‌سمت پایین انتشار می‌یابد یا علائمی مانند بی‌حسی، گزگز و ضعف را احساس می‌کنید، باید حتما به فوق تخصص درد مراجعه کنید تا درمان شوید.
چه عواملی منجر به دیسک کمر می‌شود؟
فتق دیسک کمر اغلب به‌دلیل ساییدگی ایجاد می‌شود. ساییدگی، با افزایش سن و به‌تدریج رخ می‌دهد. با افزایش سن بدن انعطاف‌پذیری کمتری خواهد داشت، حتی کشیدگی یا پیچ‌خوردگی جزئی، ممکن است به پارگی دیسک بینجامد.
به‌طور کلی نمی‌توان علت دقیق ایجاد چنین مشکلی را مشخص کرد. گاهی اوقات استفاده از عضلات کمر به جای عضلات پا و ران برای بلند کردن اجسام سنگین، می‌تواند منجر به فتق دیسک کمر شود. به‌ندرت اتفاقاتی مانند ضربه به کمر، منجر به چنین مشکلاتی می‌شود.
عوامل خطرساز در ایجاد دیسک کمر
برخی از عوامل ممکن است احتمال ایجاد دیسک کمر را افزایش دهد که در ادامه همه موارد را برای شما ذکر خواهیم کرد:
وزن بدن
اضافه وزن یا چاقی ممکن است باعث فشار بر دیسک کمر شود.
شغل
برخی از افراد در مشاغلی فعالیت دارند که فشار زیادی به دیسک کمر وارد می‌شود، بلند کردن اجسام سنگین، هل دادن، خم شدن به پهلو و پیچ‌خوردگی‌هایی که به‌صورت مکرر ایجاد شود، خطر ابتلا به فتق دیسک کمر را افزایش می‌دهد.
ژنتیک
برخی افراد به‌صورت ژنتیکی دچار دیسک کمر هستند و افراد دیگر خانواده به این خاطر در خطر ابتلا به این بیماری قرار دارد.
مصرف سیگار
سیگار کشیدن میزان اکسیژن‌رسانی را به دیسک کاهش می‌دهد و منجر به آسیب در این قسمت از بدن می‌شود.
عارضه‌های ناشی از فتق دیسک کمر
گاهی اوقات ممکن است این بیماری منجر به عارضه‌هایی نادر در افراد شود که در صورت بروز چنین مشکلی باید سریع به پزشک فوق تخصص درد مراجعه شود:
بدتر شدن درد
بی‌حسی و ضعف بهحدی افزایش می‌یابد که فعالیت‌های روزمره شما را مختل می‌کند.
اختلال در عملکرد روده و مثانه
بیمار اختیاری در کنترل مثانه ندارد و دچار بی‌اختیاری ادرار می‌شود.
بی‌حسی زین
حس در ناحیه لگن به‌تدریج از بین می‌رود و قسمت‌هایی مانند قسمت داخلی ران، پشت پاها و اطراف رکتوم بی‌حس می‌شود.
دیسک کمر چگونه درمان می‌شود؟
پزشک جهت درمان این بیماری، روش‌های غیر تهاجمی ساده را به‌عنوان اولین خط درمانی برای بیماران در نظر می‌گیرند. در ادامه هر یک از درمان‌ها و راهکارها را برای شما ذکر خواهیم کرد.
- استراحت کافی
- فیزیوتراپی
- کنترل وزن
- تجویز دارو
- تزریق
اگر هر یک از موارد ذکر شده برای بیمار کارساز نباشد، در نهایت عمل را برای بیمار در نظر می‌گیرند، اما نه عملی که به‌صورت باز باشد. در واقع عمل به‌صورت بسته، به‌روش آندوسکوپی دیسک کمر برای بیمار انجام می‌شود تا عارضه دیسک کمر بیمار به‌طور کلی رفع شود.