گاهی ممکن است هنگام راه رفتن، خم و صاف کردن یا بالا و پایین رفتن از پله‌ها صدای تق تق زانوهای خود را بشنوید. بیماران به‌طور عامیانه این صداها را مانند صدای تق تق گزارش می‌کنند؛ اما، اصطلاح پزشکی این صداهایی که از زانو می‌شنوید به‌عنوان «کریپتوس» شناخته می‌شود.
دلایل مختلفی می‌تواند منجر به صدا دادن زانو شود که برخی از آنها جدی است و نیاز به درمان دارد و برخی دیگر چندان اهمیتی ندارد. خوشبختانه در اغلب مواقع صداهایی که از زانو هنگام فعالیت می‌شنوید، جدی و خطرناک نیست.
در این مقاله در رابطه با علت صدا دادن زانو و راه‌های درمانی آن پرداختیم تا آگاهی خود را در این زمینه افزایش دهید.
صدا دادن زانو (تق تق زانو) نشانه چیست
آرتروز زانو یکی از دلایل مهم و اصلی کریپتوس یا صدا دادن زانو است؛ اما، عوامل دیگری نیز می‌تواند در صدا دادن زانو موثر باشد که در ادامه هر یک از موارد را برای شما ذکر خواهیم کرد:
حباب‌های گاز؛
به‌مرور زمان، در اطراف مفصل، گاز جمع می‌شود و حباب‌های ریزی در مایع سینوویال ایجاد می‌کند. به همین جهت هنگام فعالیت یا زمانی که زانوهای خود را خم می‌کنید، صدای ترکیدن حباب‌ها را می‌شنوید.
این حالت کاملا طبیعی است و ممکن است هر از گاهی این صداها از زانو شنیده شود. همچنین لازم به ذکر است که این حالت منجر به درد در زانوی شما نمی‌شود.
کشیده شدن رباط‌ها و تاندون‌ها؛
رباط‌ها و تاندون‌های اطراف مفصل زانو هنگامی که در حال فعالیت هستید، ممکن است روی استخوان قرار بگیرند و منجر به کشیده شدن رباط‌ها و تاندون‌ها شود. زمانی که از حالت کشیده شدن به حالت اولیه خود باز می‌گردند، ممکن است صدایی مانند شلاق یا تق تق در زانو به گوش برسد.
آسیب‌دیدگی؛
کریپتوس یا تق تق زانو ممکن است به‌دلیل آسیب‌دیدگی ایجاد شده باشد. عارضه‌هایی که به‌دلیل آسیب‌دیدگی ایجاد می‌شود، می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
- پارگی مینیسک؛ این عارضه در افرادی که ورزش حرفه‌ای انجام می‌دهند، بسیار شایع است. اگر مینیسک دچار پارگی شده باشد و مفصل زانو حرکت کند، صدای تق تق زانو به گوش خواهد رسید.
- کندرومالاسی کشکک؛ این حالت نرم شدن کشکک زانو است. کندرومالاسی می‌تواند منجر به حرکات نامتعادل کشکک روی مفصل زانو شود که علائمی مانند درد یا صدا دادن زانو را به همراه دارد.
- سندرم پاتلوفمورال؛ هنگامی که فشار زیادی به کشکک وارد می‌شود، این سندرم ایجاد می‌شود. در این حالت پشت کشکک زانو دچار درد زانو نیز خواهد شد.
آرتروز زانو؛
احتمال ایجاد آرتروز در هر سنی وجود دارد؛ اما، معمولا در افراد بالای ۵۰ سال این عارضه مشاهده می‌شود. افرادی که فعالیت‌های زیادی انجام می‌دهند یا دچار اضافه وزن هستند، بیشتر از سایر افراد در معرض خطر ابتلا به این بیماری قرار دارند. در این حالت استخوان‌ها با یکدیگر برخورد می‌کنند.
اگر همراه با تق تق زانو دچار درد می‌شوید، می‌تواند نشانه آرتروز باشد.
عمل جراحی
گاهی ممکن است پس از عمل جراحی صداهایی را هنگام فعالیت در زانوهای خود بشنوید که می‌تواند به‌دلیل تغییراتی باشد که طی عمل ایجاد شده است. در برخی از افراد این صداها قبل از عمل جراحی نیز وجود داشته است؛ اما، توجهی به آن نداشته‌اند.
در حقیقت به‌دلیل مراقبت‌هایی که پس از عمل انجام می‌دهند، به این علائم بیش از پیش توجه می‌کنند. اگر در رابطه با صدا دادن زانوی خود پس از عمل جراحی نگران هستید، بهتر است این مسئله را با پزشک در میان بگذارید.
جلوگیری از صدا دادن یا تق تق زانو
راهکارهایی که برای جلوگیری در ادامه برای شما ذکر خواهیم به درمان صدا دادن زانو نیز کمک می‌کند:
گرم کردن زانو
یکی از ساده‌ترین راهکارهایی که می‌توان از صدا دادن زانو جلوگیری کرد، گرم کردن زانو است. زمانی که بافت‌های موضعی در زانو سرد و سفت هستند، احتمال ساییدگی بیشتر می‌شود.
برای گرم کردن زانو باید تمرینات و حرکاتی با شدت کم در نظر داشته باشید. برای گرم کردن می‌توانید انجام این تمرینات را در طی روز در نظر داشته باشید:
- دویدن با شدت کم
- مینی اسکات
- پیاده‌روی
- چرخش پا
انجام روش درمانی RICE
یکی دیگر از مواردی که می‌توانید برای جلوگیری یا حتی درمان صدا دادن زانو در نظر داشته باشید، روش درمانی RICE است. داروهای ضد التهابی و تمرینات فیزیوتراپی به تسکین نیز کمک می‌کند.
درمان صدا دادن یا تق تق زانو چیست
در اغلب مواقع صدایی که از زانوی خود می‌شنوید، مشکلی جدی نیست. اما اگر علائم دیگر مانند درد را همراه با صدا دادن زانو احساس می‌کنید، نیاز به مراجعه به فوق تخصص درد دارید تا بررسی‌های جدی‌تری انجام گیرد.
درمانی که برای شما در نظر گرفته می‌شود بسته به علت ایجاد آن متفاوت خواهد بود. در اغلب مواقع همانطور که گفته شد صدا دادن زانو همراه با درد می‌تواند نشانه آرتروز باشد که راهکارهای درمانی که معمولا توصیه می‌شود به شرح زیر است:
- داشتن وزن متعادل
- انجام تمرینات ورزشی مانند پیاده‌روی، شنا و تای چی
- مصرف داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی
- داروهایی که پزشک تجویز می‌کند، مانند تزریق استروئید به مفصل زانو
- استفاده از کمپرس یخ و آب گرم برای کاهش التهاب
- فیزیوتراپی و انجام تمریناتی جهت تقویت عضلات
- مدیتیشن
پزشکان فوق تخصص درد راهکارهای غیر تهاجمی را برای بیماران در نظر می‌گیرند تا آنها بتوانند در طی مدت زمان کوتاهی بهبود پیدا کنند و پس از گذراندن کمترین زمان نقاهت به فعالیت‌های خود بازگردند.
بهترین قرص برای صدا دادن زانو
قبل از مصرف هر نوع دارویی ابتدا باید به متخصص درد مراجعه کنید تا پزشک بسته به شرایط شما بهترین قرص و مکمل را تجویز کند.
به‌طور کلی گلوکزامین یکی از رایج‌ترین مکمل‌هایی است که برای افراد با مشکل مرتبط با مفصل تجویز می‌شود. این نوعی ترکیب طبیعی در بدن است.
دیگر ویتامین‌های احتمالی که معمولا برای مشکلات مرتبط با زانو برای بیماران تجویز می‌شود به شرح زیر است:
ویتامین D
این ویتامین نه تنها برای سلامت استخوان ضروری است؛ بلکه در حفظ سلامت مفصل نیز نقش بسیار مهمی دارد.
ویتامین C
ویتامین C یک ماده مغذی حیاتی است که نقش مهمی در عملکرد صحیح زانو دارد. در واقع با خاصیت آنتی اکسیدانی از سلول‌ها در برابر آسیب و التهاب جلوگیری می‌کند.
امگا ۳
اسیدهای چرب امگا ۳ از جمله مواد مغذی است که برای سلامتی به خصوص سلامت استخوان و مفاصل بسیار ضروری است. موارد زیاد دیگری نیز وجود دارد که پزشک با توجه به شرایط شما بهترین روش درمانی و مکمل را در نظر خواهد گرفت.
