زانوی دونده اصطلاح رایجی است که به درد ایجاد شده در کاسه زانو و اطراف آن میگویند. همانطور که از نام این بیماری پیداست، دویدن یکی از دلایل مهم ایجاد زانوی دونده است.
هر فعالیتی که مفصل زانو را بهطور مکرر تحت فشار قرار دهد، میتواند باعث بروز این بیماری شود.
فعالیتهایی مانند پیادهروی، اسکی، دوچرخه سواری و فوتبال، از جمله مواردی هستند که میتواند منجر به درد در کاسه زانو شود. طبق تحقیقاتی که در این زمینه انجام گرفته، مشخص شده است زانوی دونده بیشتر در سنین میانسالی مشاهده میشود.
مهمترین علائمی که از این بیماری مشاهده میشود به این صورت است که درد در اطراف یا پشت کشکک زانو احساس میشود. بیمار با انجام فعالیتهای زیر درد را در این ناحیه تجربه میکند:
علائم دیگر ناشی از این عارضه میتواند تورم زانو باشد.
درد ناشی از زانوی دونده ممکن است در اثر تحریک شدن بافتهای نرم یا پوشش داخلی زانو، از بین رفتن غضروف یا پاره شدن و کشیدگی تاندونها ایجاد شده باشد. هر یک از این موارد نیز میتواند در زانوی دونده نقش داشته باشد:
سندرم پلیکا که در آن مفصل ضخیم و ملتهب میشود، در برخی از مواقع میتواند درد از پشت ران شروع و به زانو منتقل شود که به آن «درد ارجاع شده» گفته میشود.
زمانی که به دلیل درد ایجاد شده در زانو ناشی از سندرم زانوی دونده به پزشک مراجعه میکنید، ابتدا پزشک سوابق بیماریهای شما را مورد بررسی قرار میدهد و معاینات فیزیکی انجام میگیرد.
علاوه بر این، در صورت نیاز و تشخیص نهایی ممکن است آزمایشات دیگری نیز به بیمار توصیه شود که این موارد به شرح زیر است:
خوشبختانه این عارضه در اغلب مواقع با روشهای غیر تهاجمی و بدون نیاز به عمل جراحی درمان میشود. اولین اقدامی که جهت درمان در نظر گرفته میشود، شامل راهکارهای زیر است (RICE):
در صورت نیاز، پزشک درمانهای بیشتر و موثرتری را برای شما در نظر میگیرد که میتواند شامل داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی بدون نسخه مانند آسپرین، ایبوپروفن و ناپروکسن باشد.
زمانی که درد و تورم بهبود پیدا کرد، پزشک ممکن است تمریناتی مانند فیزیوتراپی را جهت افزایش قدرت و دامنه حرکتی کامل زانو در نظر بگیرد.
علاوه بر این، ممکن است لازم باشد که از کفشهای مخصوص جهت بهبودی استفاده کنید. در صورتی که غضروف آسیب ببیند یا جابهجایی در پشت زانو ایجاد شود، در نهایت عمل جراحی توصیه خواهد شد.
توصیههایی که برای شما جهت جلوگیری از این عارضه در نظر گرفتهایم به شرح زیر است:
اگر دچار اضافه وزن هستید، باید به روشهای صحیح به وزن ایدهآل خود برسید.
قبل از دویدن یا انجام هر فعالیت دیگری که زانو را تحت فشار قرار میدهد، باید بدن خود را با تمرینات کششی گرم کنید.
به هیچ وجه تمرینات خود را ناگهانی افزایش ندهید. باید بهصورت تدریجی و کمکم تمرینات افزایش پیدا کند.
کفشهای متناسب برای ورزش تهیه کنید تا از آسیبهای احتمالی جلوگیری شود.
از خم شدن بیش از حد به جلو خودداری کنید و سعی کنید که زانوهای خود را خم نگه ندارید. بر سطح نرم و صاف بدوید، از دویدن روی سطوح سخت خودداری کنید و در نهایت هنگام پایین آمدن از از شیب تند به صورت زیگزاگی راه بروید یا بدوید.