کنترل درد بعد از جراحی

معمولا اغلب افراد بعد از جراحی دچار درد می‌شوند که در این مواقع توصیه می‌شود برای کنترل درد بعد از جراحی به فوق تخصص درد برای سرعت بخشیدن به روند بهبودی خود مراجعه کنید.

کنترل درد بعد از جراحی احتمال عوارضی از جمله لخته شدن خون و ذات الریه را کاهش می‌دهد.

چرا کنترل درد بعد از جراحی بسیار مهم است

کنترل درد پس از جراحی هم برای شما و هم برای پزشک در اولویت قرار دارد. با کنترل درد احساس راحتی دارید و به افزایش سرعت روند بهبودی کمک می‌کند.

از آن مهم‌تر، خطر ابتلا به عارضه‌هایی از جمله ذات الریه و لخته شدن خون کاهش می‌یابد. اگر درد پس از جراحی کنترل شود، به راحتی می‌توانید فعالیت‌هایی از جمله پیاده‌روی و تمرینات تنفسی را برای بهبودی خود در برنامه داشته باشید.

اگر به‌طور منظم از داروهای مسکن خاصی مصرف می‌کنید و به داروهای خاصی حساسیت دارید، حتما به پزشک خود اطلاع دهید.

چه نوع دردی بعد از جراحی احساس می‌شود

ممکن است از قسمت‌هایی که پس از جراحی احساس درد دارید، متعجب شوید. در واقع بسیاری از بیماران اینگونه انتظار دارند که تنها در محل جراحی احساس درد داشته باشند؛ اما اینطور نیست.

امکان احساس درد در چنین قسمت‌هایی وجود دارد:

درد عضلانی

ممکن است به دلیل دراز کشیدن طی مدت طولانی دچار درد عضلانی در قسمت‌هایی مانند گردن، شانه‌ها، کمر یا قفسه سینه شوید.

گلو درد

گاهی افراد بعد از جراحی در ناحیه گلو نیز احساس درد دارند.

درد هنگام حرکت

نشستن، راه رفتن و سرفه همه از موارد مهم بعد از جراحی هستند؛ اما ممکن است باعث افزایش درد در محل برش یا اطراف آن شود.

برای کنترل درد بعد از جراحی چه باید کرد

مهم‌ترین اقدامی که باید برای کنترل درد بعد از جراحی انجام دهید، این است که میزان درد خود را به درستی به پزشک اعلام کنید.

میزان درد خود را باید بین ۰ تا ۱۰ اندازه‌گیری کنید. عدد ۰ به معنی بدون درد و عدد ۱۰ بدترین دردی است که می‌توانید داشته باشید.

اندازه‌گیری درست به پزشک این امکان را می‌دهد تا بهترین روش کنترل را بعد از جراحی در نظر بگیرد.

• ۰؛ من درد و هیچ احساس ناخوشایندی ندارم.
• ۱ تا ۲؛ بدون درد نیستم؛ اما اگر هیچ دارو یا درمانی هم انجام نگیرد، مشکلی نیست.
• ۳ تا ۴؛ من کمی‌ درد دارم؛ اما درد بسیار زیادی نیست. اگر داروهایی مانند ایبوپروفن در دسترس باشد، مصرف می‌کنم.
• ۵ تا ۶: به دلیل درد تنها طی مدت کوتاهی می‌توانم روی یک فعالیت تمرکز داشته باشم. با این میزان درد، بیشتر به داروی مسکن معمولی نیاز دارم. اگر مجبور باشم می‌توانم به اندازه یک ساعت یا بیشتر صبر کنم؛ اما حتما نیاز به تسکین درد دارم.
• ۷ تا ۸؛ درد به من به قدری زیاد است که قادر به تمرکز برای انجام هیچ کاری نیستم تا زمانی که دردم کمتر شود. هرچه سریع‌تر باید به من دارو برسد تا بتوانم کمی آرام شوم.
• ۹ تا ۱۰؛ با این میزان درد به سختی می‌توانم حرف بزنم و قادر به انجام هیچ کاری نیستم. از هیچ فعالیت خوشایندی لذت نمی‌برم و حتی قادر به غذا خوردن نیستم.

در حال حاضر تنها به رهایی از درد فکر می‌کنم، هرچه زودتر می‌خواهم داروی قوی برای تسکین درد خود مصرف کنم.

چه پزشکی به کنترل درد بعد از جراحی کمک می‌کند

قطعا فردی که مهارت و تخصص لازم در خصوص کنترل درد دارد، قابل قبول‌ترین فردی است که می‌تواند به کنترل درد بعد از جراحی کمک کند.

فوق تخصص درد فردی است که قادر به درمان هر نوع دردی است و بهترین روش درمانی را به روش بسته و با حداقل عوارض ممکن در نظر می‌گیرد تا بیمار تسکین درد را تجربه کند.

پزشک متخصص درد با معاینات فیزیکی و بررسی آزمایشاتی که انجام می‌دهد، در نهایت بهترین روش درمانی را با توجه به شرایط هر فرد در نظر خواهد گرفت.

آشنایی با انواع روش‌های درمانی برای کنترل درد بعد از جراحی

بسته به نیاز شما و نوع جراحی که انجام داده‌اید، ممکن است به بیش از یک نوع درمان نیاز داشته باشید. همه روش‌های درمانی که پزشک در نظر دارد، بی‌خطر است و عوارض مهمی را به جای نمی‌گذارد.

مواردی از جمله حالت تهوع، استفراغ، خارش و خواب‌آلودگی ممکن است رخ دهد. این عوارض نگران‌کننده نیست و به راحتی قابل کنترل است.

بی دردی داخل وریدی تحت کنترل بیمار (PCA)

این روش به صورت پمپی برای بیمار کاربرد دارد. به این صورت است که بیمار با زدن دکمه پمپ، دارو را به بدن خود وارد می‌کند تا کنترل درد بعد از جراحی را تجربه کند.

این روش به‌طوری طراحی شده که هر زمان که دکمه را برای وارد کردن دارو به بدن می‌زنید، مقدار معینی دارو به بدن وارد خواهد شد.

بی دردی اپیدورال تحت کنترل بیمار

بسیاری از افراد با بی حسی اپیدورال آشنا هستند؛ چرا که در اغلب مواقع برای کنترل درد هنگام زایمان طبیعی بدون درد مورد استفاده قرار می‌گیرد.

بی درد اپیدورال به صورت یک پمپ PCA برای رساندن داروی ضد درد به کاتتر که در پشت شما قرار دارد، مورد استفاده قرار می‌گیرد.

ابتدا یک داروی آرامبخش برای بیمار تزریق می‌شود، سپس با یک محلول استریل تمیز می‌کنند. در ادامه با یک بی حس کننده موضعی بی حس خواهد شد.

در مرحله بعدی یک سوزن نازک با دقت تمام به فضای اپیدورال وارد خواهد شد. یک کاتتر نازک از طریق این سوزن به فضای اپیدورال وارد می‌شود و سپس سوزن خارج خواهد شد.

در حین و بعد از عمل جراحی داروهای ضد درد از طریق کاتتر اپیدورال تزریق می‌شود، در صورت نیاز به داروی ضد درد بیشتر، می‌توانید دکمه پمپ را فشار دهید.

بلوک‌های عصبی

بسته به نوع درد و شدت دردی که دارید، ممکن است بلوک عصبی برای کنترل درد به شما پیشنهاد شود. 

بر خلاف اپیدورال که درد را در ناحیه وسیعی از بدن کنترل می‌کند، بلوک عصبی تنها بخش کوچکی از بدن که منجر به درد شده به‌طور مثال درد دست یا پا را کنترل می‌کند.

گاهی اوقات یک کاتتر شبیه به کاتتر اپیدورال برای کنترل درد طی طولانی مدت به بیمار داده می‌شود. یکی از مزایای استفاده از بلوک عصبی این است که میزان مصرف داروهای مسکن به میزان قابل توجهی کاهش می‌دهد.

چنین شرایطی ممکن است منجر به عوارض جانبی کمتر مانند حالت تهوع، خارش، استفراغ یا خواب آلودگی شود.

 داروهای ضد درد

در مرحله‌ای از دوران نقاهت پس از جراحی پزشک داروهای ضد درد را به‌صورت خوراکی جهت کنترل درد بعد از جراحی برای بیمار تجویز می‌کند.

ممکن است در زمان مشخصی برای شما تجویز شود یا به این صورت باشد که هر زمان که احساس درد دارید، برای شما دارو آورده شود. داروهای مسکن خوراکی را معمولا می‌توان هر ۴ ساعت یک بار تجویز کرد.

مزایا و خطرات داروهای مسکن جهت کنترل دردهای بعد از جراحی

مصرف داروهای مخدر بعد از جراحی 

فواید:

اگر هر یک از این دسته از داروها برای شما عوارضی داشته باشد، گزینه‌های زیاد دیگری نیز برای شما وجود دارد.

خطرات:

ممکن است مصرف این دسته از داروها منجر به تهوع، خارش، استفراغ، خواب آلودگی یا یبوست شود.

با وجود اینکه این داروها خطر اعتیاد را به همراه دارد، در صورتی که طبق دستور پزشک طی مدت کوتاه و به درستی مصرف شود، قابل کنترل خواهد بود.

مصرف داروهای مخدر در خانه 

فواید:

برای دردهای متوسط تا شدید موثر است و گزینه های زیادی از این دسته از داروها می‌توانید تهیه کنید.

خطرات:

از عوارض آن می‌توان به مواردی از جمله استفراغ، تهوع، خارش، خواب آلودگی یا یبوست اشاره کرد. اگر دارو را همراه با غذا مصرف کنید مشکلات معده کاهش می‌یابد. هنگام مصرف این داروها نباید رانندگی کنید.

مسکن‌های غیر مخدر 

فواید:

برای دردهای خفیف تا متوسط این دسته از داروها تجویز می‌شود. معمولا عوارض جانبی کمی دارند و برای اکثر بیماران بی خطر هستند. با مصرف این داروها دیگر نیازی به داروهای قوی‌تر ندارید و به طبع عوارض جانبی ناشی از مصرف آنها نیز کمتر می‌شود.

بیشتر بخوانید: مراجعه به متخصص درد برای درمان درد اندومتریوز

خطرات:

اگر بیش از دوز توصیه شده طی روز استفاده شود، باعث آسیب کبدی جدی خواهد شد. بیمارانی که سابقه بیماری کبدی دارند و الکل می‌نوشند، بیش از سایر افراد در معرض خطر عوارض آن هستند.

داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی 

فواید:

مصرف این داروها تورم و التهاب را کاهش می‌دهد و منجر به تسکین درد خفیف تا متوسط می‌شود.

برخی از انواع این داروها بدون نسخه قابل فروش هستند؛ اما قبل از مصرف آن حتما با پزشک مشورت داشته باشید.

خطرات:

از شایع‌ترین عوارض این داروها ناراحتی معده و سرگیجه است. اگر مشکلات کلیوی، سابقه زخم معده و نارسایی قلبی دارید یا از داروهای رقیق‌کننده خون استفاده می‌کنید، نباید این دار‌وها را بدون تایید پزشک مصرف کنید.

حتما تمامی داروها، ویتامین‌ها و مکمل‌های گیاهی را که مصرف کنید با پزشک در میان بگذارید.