علت ایجاد تاندونیت پاتلا یا التهاب تاندون کشکک زانو

این عارضه به دلیل فشار مکرر روی زانو ایجاد می‌شود که در اغلب مواقع به دلیل استفاده بیش از حد از مفصل در فعالیت‌هایی مانند ورزش صورت می‌گیرد. 

در حقیقت فشار مکرر روی زانو منجر به پارگی‌های ریز در تاندون می‌شود که با گذشت زمان باعث التهاب و ضعیف شدن تاندون خواهد شد.

عوامل موثر در ایجاد این بیماری به شرح زیر است:

• ماهیچه‌های سفت پا
• قدرت ناهموار عضلات پا
• چاقی
• کفش بدون کفی مناسب
• سطوح سخت زمین تمرین یا بازی
• بیماری‌های مزمن که منجر به تضعیف تاندون می‌شود.

معمولا ورزشکاران بیشتر در معرض خطر این بیماری قرار دارند؛ چراکه، حرکاتی مانند دویدن، پریدن یا چمباتمه زدن نیروی زیادی به کشکک زانو وارد می‌کند. به‌طور مثال دویدن می‌تواند نیرویی تا پنج برابر وزن بدن به زانوها وارد کند.

تاندونیت پاتلا چه علائمی دارد

• درد در قسمت جلوی زانو، به‌ خصوص پایین‌تر از کشکک
• حساسیت به لمس در محل تاندون پاتلار
• افزایش درد هنگام پریدن، دویدن یا بالا رفتن از پله‌ها
• ضعف عضلات چهارسر ران
• تورم خفیف

مواردی که خطر ابتلا به تاندونیت پاتلا را افزایش می‌دهد

برخی از عوامل می‌تواند در ایجاد این بیماری نقش داشته باشد که این موارد به شرح زیر است:

فعالیت بدنی

دویدن و پریدن از مواردی است که منجر به تاندونیت می‌شود. افزایش دفعات وارد شدن فشار، آسیب زیادی به تاندون وارد می‌کند.

ماهیچه‌های سفت پا

ماهیچه‌های سفت چهارسر ران و همسترینگ می‌تواند فشار بر تاندون کشکک را افزایش دهد.

عدم تعادل عضلانی

اگر برخی از ماهیچه‌های پای شما قوی‌تر از سایر قسمت‌ها باشد، ماهیچه‌ها با قدرت بیشتری می‌توانند روی تاندون کشیده شوند. چنین کشش ناهمواری می‌تواند منجر به التهاب تاندون شود.

بیماری مزمن

برخی از بیماری‌ها جریان خون را در زانو مختل می‌کند و منجر به ضعیف شدن تاندون می‌شود. به عنوان مثال بیماری‌هایی مانند نارسایی کلیه، بیماری‌های خود ایمنی مانند لوپوس یا آرتریت روماتوئید و بیماری‌های متابولیکی مانند دیابت جز این دسته از موارد است.

تاندونیت پاتلا یا کشکک زانو چگونه تشخیص داده می‌شود

در ابتدا زمانی که به دکتر محمد حسین دلشاد مراجعه می‌کنید، موارد زیر را برای تشخیص مورد بررسی قرار می‌دهد:

• فعالیت بدنی شما
• علائم ایجاد شده
• داروهای مصرفی
• معاینه فیزیکی

همچنین ممکن است آزمایشات تصویربرداری را برای کشکک زانو و تاندون پیشنهاد دهد تا مشخص شود که آیا آسیبی به تاندون یا استخوان وارد شده است یا خیر. 

به‌طور کلی آزمایشات تصویربرداری که برای بیمار انجام می‌گیرد به چنین اهدافی است:

اشعه ایکس

برای بررسی استخوان، اینکه دچار شکستگی در ناحیه زانو شده‌اید یا کاسه زانو جابه‌جا شده است.

MRI 

برای بررسی دقیق تاندون و هرگونه آسیب احتمالی به بافت نرم از MRI استفاده می‌شود.

سونوگرافی 

پزشک ممکن است جهت بررسی تاندون و نشان دادن آسیب وارد شده به بافت نرم درخواست سونوگرافی داشته باشد.

تاندونیت پاتلا یا کشکک زانو چه درمانی دارد

درمان بستگی به شدت بیماری خواهد داشت. در ابتدای درمان به بیمار توصیه می‌شود که به پای خود استراحت دهد و تمرینات کششی انجام دهد. در واقع بیمار باید از هر فعالیت که به زانو فشار وارد می‌شود، خودداری کند.

درمان دارویی

پزشک ممکن است داروهای بدون نسخه را برای کوتاه مدت جهت تسکین درد و کاهش التهاب تجویز کند. این موارد می‌تواند شامل موارد زیر باشد:

• ایبوپروفن
• ناپروکسن سدیم
• استامینوفن

اگر درد شدید باشد، ممکن است در نهایت تزریق داروهای کورتیکو استروئید را در ناحیه اطراف زانو انجام دهد. این روش درمان در کاهش شدت درد بسیار تاثیرگذار است.

فیزیوتراپی

هدف از فیزیوتراپی کاهش درد و التهاب، کشش و تقویت عضلا ساق پا و ران است. اگر درد پای شما حتی زمانی که به پای خود استراحت می‌دهید شدید باشد، پزشک جهت جلوگیری از آسیب بیشتر به تاندون توصیه می‌کند که از بریس و عصا استفاده کنید.

زمانی که درد نداشتید می‌تواند فیزیوتراپی را شروع کنید. یک جلسه درمانی از فیزیوتراپی شامل موارد زیر است:

• گرما درمانی
• استفاده از یخ و ماساژ برای زانو
• تمرینات کششی
• تمرینات تقویتی

علاوه بر این فیزیوتراپ یک برنامه ورزشی را برای شما در نظر می‌گیرد تا برای تسریع روند بهبودی خود انجام دهید.

درمان خانگی کشیدگی تاندون زانو

اگر دچار کشیدگی یا التهاب تاندون کشکک زانو شدید، رعایت اقدامات زیر در خانه می‌تواند به کاهش درد کمک کند:

• استراحت: از فعالیت‌هایی که باعث درد می‌شوند، خودداری کنید.
• یخ درمانی: ۳ تا ۴ بار در روز و هر بار به مدت ۱۵ تا ۲۰ دقیقه روی ناحیه دردناک یخ بگذارید.
• بستن زانو: استفاده از باند کشی یا زانو بند می‌تواند به کاهش فشار روی تاندون پاتلا کمک کند.
• بالا نگه داشتن پا: برای کاهش التهاب و تورم، پا را بالا نگه دارید.
• تمرینات کششی ملایم: تمرکز بر تقویت و کشش عضلات چهارسر ران و عضلات همسترینگ مفید است.

کشیدگی تاندون پشت زانو

برخی افراد ممکن است به‌جای تاندون پاتلا، دچار کشیدگی در تاندون‌های پشت زانو (مانند همسترینگ) شوند. این ناحیه هم مستعد آسیب در اثر کشش ناگهانی یا استفاده بیش از حد است. درمان خانگی مشابه مواردی است که توضیح دادیم؛ اما تمرینات کششی باید روی عضلات همسترینگ متمرکز باشد.

سوالات متداول (FAQ)

تفاوت بین تاندونیت پاتلا و تاندونیت کشکک زانو چیست؟

هیچ تفاوتی اساسی وجود ندارد. هر دو به التهاب تاندون پاتلا اشاره دارند.

درمان تاندونیت زانو چقدر زمان می‌برد؟

زمان بهبودی بستگی به شدت آسیب دارد. در مراحل خفیف با درمان‌های خانگی ممکن است ظرف چند هفته بهبود یابد. در موارد شدیدتر، فیزیوتراپی یا حتی مداخله پزشکی نیاز است.

آیا تاندونیت پاتلا قابل پیشگیری است؟

بله، با گرم‌ کردن مناسب قبل از ورزش، انجام تمرینات کششی و خودداری از فشار بیش از حد به زانو می‌توان از این عارضه جلوگیری کرد.

آیا استفاده از زانو بند برای تاندون پتلا مفید است؟

بله. برخی زانو بندها به گونه‌ای طراحی شده‌اند که فشار وارده به تاندون پاتلا را کاهش داده و درد را کم می‌کنند.

آیا ورزش کردن در زمان ابتلا به تاندونیت پاتلا مضر است؟

بله، انجام فعالیت‌های شدید و پر فشار که به تاندون پاتلا آسیب می‌رسانند، می‌تواند وضعیت را بدتر کند. توصیه می‌شود تا بهبودی کامل، از ورزش‌های پرشی و دویدن خودداری کنید و تمرینات درمانی را زیر نظر متخصص انجام دهید.

چقدر طول می‌کشد تا بهبود کامل حاصل شود؟

زمان بهبود بستگی به شدت آسیب دارد؛ ممکن است از چند هفته تا چند ماه طول بکشد. رعایت دقیق دستورات درمانی و انجام فیزیوتراپی می‌تواند روند بهبودی را تسریع کند.

چگونه می‌توان از تاندونیت پاتلا پیشگیری کرد؟

گرم‌ کردن صحیح قبل از ورزش، تقویت عضلات چهار سر ران، انجام تمرینات کششی منظم، استفاده از کفش مناسب و پرهیز از افزایش ناگهانی شدت تمرین، بهترین راه‌های پیشگیری هستند.

آیا تاندونیت پاتلا ممکن است منجر به پارگی تاندون شود؟

اگر درمان نشود و به فعالیت‌های شدید ادامه دهید، احتمال آسیب شدیدتر و حتی پارگی تاندون پاتلا وجود دارد که نیاز به درمان جراحی خواهد داشت.

منبع:

Mayo Clinic – Patellar tendinitis: Diagnosis & treatment

Cleveland Clinic – Patellar Tendinitis (Jumper’s Knee)

Verywell Health – Rehabilitation of patellar tendinopathy & Exercises for Patellar Tendonitis