تنگی کانال نخاعی
احساس درد در ستون فقرات می‌تواند دلایل مختلفی داشته باشد. تنگی کانال نخاعی، یکی از موارد شایعی‌ست که منجر به درد در قسمت‌های مختلفی مانند گردن، کمر و حتی قفسه سینه می‌شود.
اما ایجاد این بیماری در کمر شایع‌تر از قسمت‌های دیگر است. گاهی ممکن است افرادی که دچار چنین مشکلی هستند، علائمی نداشته باشند. همچنین برخی دیگر علائم زیر را تجربه می‌کنند که حتی به‌مرور زمان بدتر خواهد شد:
- درد
- گزگز
- بی‌حسی
- ضعف عضلانی
اگر شما نیز این علائم ذکر شده را تجربه می‌کنید، در ادامه با ما همراه باشید تا اطلاعاتی در رابطه با این بیماری در اختیار شما قرار دهیم.
منظور از تنگی کانال نخاعی چیست؟
در واقع منظور از تنگی کانال نخاعی، باریک یا محدود شدن فضای درون ستون فقرات است که می‌تواند به عصب‌هایی که در ستون فقرات وجود دارد، فشار وارد کند. این عارضه معمولا در گردن و کمر رخ می‌دهد؛ اما بیشترین گزارش‌ها از سوی بیماران از ناحیه قسمت پایینی کمر بوده است.
تنگی کانال نخاعی می‌تواند روی نخاع یا ریشه‌های عصبی که از آن خارج می‌شوند، فشار وارد کند و در نهایت باعث بروز دردهای شدید در بیمار شود.
تنگی کانال نخاعی در چه قسمت‌هایی ایجاد می‌شود؟
این عارضه ممکن است در هر قسمت از ستون فقرات ایجاد شود، اما معمولا در دو قسمت از ستون فقرات بیشتر مشاهده می‌شود، که به شرح زیر است:
کمر
این عارضه در قسمت پایین کمر ایجاد می‌شود که شایع‌ترین نوع این بیماری است.
گردن
در این شرایط، قسمتی از کانال ستون فقرات، در گردن باریک و محدود می‌شود.
آشنایی با علائم تنگی کانال نخاعی
همانطور که برای شما بیان کردیم ممکن است برخی از افرادی که دچار این بیماری و عارضه می‌شوند، هیچ علائمی نداشته باشند. در واقع تنها در سی تی اسکن یا ام آر آی می‌توان به وجود این بیماری پی بُرد.
تنگی کانال نخاعی ابتدا به تدریج و به آرامی شروع می‌شود، سپس با گذشت زمان بدتر خواهد شد. علائم، بسته به این که تنگی کانال در کدام قسمت از ستون فقرات ایجاد شده است، می‌تواند متفاوت باشد، که در ادامه هر یک از موارد زیر را برای شما ذکر خواهیم کرد:
در گردن
- بی‌حسی یا سوزن‌سوزن شدن در دست، بازو و پاها
- ضعف در دست، بازو یا پا
- مشکل داشتن هنگام راه رفتن و عدم تعادل
- گردن درد
- در موارد شدیدتر، اختلال در عملکرد روده و مثانه (نیاز فوری به ادرار یا بی‌اختیاری ادرار)
در قسمت پایین کمر
- بی‌حسی و سوزن‌سوزن شدن در پا
- احساس ضعف در پاها
- احساس درد یا گرفتگی در یک یا هر دو پا هنگام ایستادن طولانی‌مدت یا هنگام راه رفتن (معمولا هنگام خم شدن رو به جلو یا نشستن درد تسکین می‌یابد)
- کمردرد
همچنین مواقعی که درد و سوزش از باسن شروع شود و به پشت ساق پا برسد، می‌تواند خبر از این بیماری دهد.
زمانی که هر یک از علائم ذکر شده را داشتید، حتما به پزشک فوق تخصص درد، دکتر محمد حسین دلشاد جهت بررسی و درمان مراجعه کنید. ایشان یکی از بهترین روش‌های درمانی که برای بیماران خود در نظر می‌گیرند، تزریق اپیدورال است، که پس از تزریق، درد تا حد زیادی برطرف می‌شود. این روش در برخی مواقع جایگزین عمل باز کمر خواهد بود و دردها را تا حد قابل توجهی کاهش خواهد داد.
چه عواملی منجر به تنگی کانال نخاعی می‌شود؟
ستون فقرات از گردن شروع و به پایین کمر منتهی می‌شود. استخوان‌های ستون فقرات یک کانال نخاعی را تشکیل می‌دهند که از نخاع (عصب) محافظت می‌کند.
گاهی ممکن است تنگی کانال نخاعی به‌صورت مادرزادی ایجاد شده باشد و برخی از افراد دیگر به‌دلیل تغییرات یا اتفاقات، دچار چنین عارضه‌ای می‌شوند. برای مثال دیسک بیرون زده به کانال فشار وارد می‌کند و موجب باریکی آن می‌شود.
به‌طور کلی عواملی که می‌تواند منجر به تنگی کانال نخاعی شود به شرح زیر است:
رشد بیش از حد استخوان
آسیب و ساییدگی‌های ناشی از آرتروز در ستون فقرات می‌تواند منجر به خارهای استخوانی شود. «بیماری پاژه» یک بیماری استخوانی است که معمولا در بزرگسالان ایجاد می‌شود، این بیماری می‌تواند منجر به رشد بیش از حد استخوان در ستون فقرات شود.
فتق دیسک
دیسک‌های نرمی که در بین مهره‌های ستون فقرات قرار دارد، به‌عنوان کمک فنر عمل می‌کنند. با افزایش سن دیسک‌های بین مهره به‌مرور خشک می‌شوند. پارگی دیسک می‌تواند منجر به خارج شدن مقدار کمی از محتویات آن شود، در نهایت باعث فشار بر نخاع یا اعصاب خواهد شد.
رباط‌های ضخیم
رباطها همانند طناب محکمی هستند، که استخوان ستون فقرات را به‌درستی و با قدرت نگه می‌دارند، رباطها با گذشت زمان سفت و ضخیم می‌شوند. این رباط‌های ضخیم دچار برآمدگی می‌شوند و در تنگی کانال نخاعی تاثیر خواهد گذاشت.
تومور
زمانی که تومور با رشد غیرطبیعی در داخل نخاع، فضای بین نخاع یا مهره‌ها ایجاد شود، می‌تواند در ایجاد تنگی کانال نخاعی تاثیر گذار باشد. این موارد تنها با تصویربرداری ستون فقرات با MRI یا CT قابل شناسایی خواهد بود.
آسیب به ستون فقرات
گاهی ممکن است به‌دلیل اتفاقاتی مانند تصادف در رانندگی و سایر حوادث، مهره‌های کمر دچار دررفتگی یا شکستگی شوند. زمانی که این اتفاقات ایجاد شود، می‌تواند به کانال نخاعی آسیب وارد کند. همچنین تورم ناشی از عمل جراحی کمر نیز می‌تواند به نخاع و عصب این ناحیه فشار وارد کند و موجب درد شدید شود.
عوامل خطرساز در ایجاد تنگی کانال نخاعی
بیشتر افراد مبتلا به این بیماری بیش از ۵۰ سال دارند؛ اما ممکن است این بیماری در افراد جوان نیز مشاهده شود که بیشتر جنبه ارثی دارد. عوامل دیگر همچون آسیب به ستون فقرات، مشکلات مادرزادی مانند اسکولیوز (بیماری ژنتیکی، که بر رشد استخوان در بدن تاثیر می‌گذارد) و بیماری‌های روماتیسمی می‌تواند در ایجاد این عارضه نقش داشته باشد.
با تصویربرداری از ستون فقرات، می‌توان هر عاملی که منجر به تنگی کانال نخاعی می‌شود را از یکدیگر متمایز کرد.