سندرم دم اسبی چیست و چه علائمی دارد؟
اگر ریشههای عصبی انتهای پایین ستون فقرات فشرده شود، به بیماری سندرم دم اسبی (CES) مبتلا میشوید، این سندرم از بیماریهای نادر است.
این ریشههای عصبی که به عنوان دم اسبی شناخته میشوند با مغز ارتباط برقرار میکنند و سیگنالهای عصبی را برای عملکردهای حسی و حرکتی اندام تحتانی و اندامهای ناحیه لگن ارسال میکنند.
سندرم دم اسبی، کنترل قسمتهایی از جمله مثانه، پاها و سایر قسمتهای بدن را تحت تاثیر قرار میدهد. در صورتی که این بیماری درمان نشود، عوارض طولانی مدتی را به همراه خواهد داشت.
سندرم دم اسبی چه علائمی دارد؟
علائم ناشی از این سندرم ممکن است پس از طی مدت زمان طولانی ایجاد شود و از نظر شدت نیز متفاوت باشد. چنین شرایطی میتواند تشخیص را دشوار کند.
در بیشتر موارد، قسمتهایی مانند مثانه و پاها از اولین اندامهایی هستند که تحت تاثیر این سندرم قرار میگیرند. به طور مثال گاهی دچار بی اختیاری ادرار میشوید و کنترلی ندارید.
سندرم دم اسبی میتواند منجر به درد یا از دست دادن احساس در قسمتهای بالای پاها و همچنین باسن، پاها و پاشنه پا شود.
از علائم دیگر آن میتوان به چنین مواردی اشاره کرد:
- کمردرد شدید
- ضعف، درد یا از دست دادن حس در یک یا هر دو پا
- اختلال در عملکرد روده یا بی اختیاری روده
- اختلال در عملکرد جنسی
در صورت مشاهده هر یک از این علائم، باید به فوق تخصص درد مراجعه کنید. برای کسب اطلاعات بیشتر مقاله درمان کمردرد بدون جراحی را مطالعه کنید.
علت ایجاد سندرم دم اسبی چیست
فتق دیسک، یکی از شایعترین علت ایجاد این بیماری است. دیسک مانند یک بالشتک بین مهرههای کمر قرار دارد. محتویات داخل دیسک بافتی ژلهمانند دارد و از لایه بیرونی سخت تشکیل شده است.
فتق دیسک زمانی رخ میدهد که محتویات داخلی آن از قسمت بیرونی سخت، بیرون میزند. با افزایش سن، ساختار دیسک ضعیف میشود.
در این مواقع گاهی زور زدن برای بلند کردن وسیله یا حتی چرخاندن کمر به روش اشتباه میتواند منجر به پارگی دیسک شود. زمانی که چنین اتفاقی رخ میدهد، اعصاب نزدیک دیسک تحریک میشود.
اگر پارگی دیسک در قسمت پایین کمر بزرگ باشد، ممکن است به اعصاب دم اسبی فشار وارد کند. دلایل احتمالی در ایجاد سندرم دم اسبی:
- ضایعات یا تومورها در قسمت پایین ستون فقرات
- عفونت ستون فقرات
- التهاب پایین ستون فقرات
- تنگی کانال نخاعی
- ایجاد نقص هنگام تولد
- عوارض بعد از جراحی ستون فقرات
چه افرادی بیشتر در معرض خطر سندرم دم اسبی قرار دارند؟
افرادی که دچار فتق دیسک هستند، بیش از هر فرد دیگری در معرض خطر این بیماری قرار دارند. سایر موارد خطرساز شامل موارد زیر است:
- اضافه وزن یا چاقی
- شغلی که نیاز به بلند کردن و هل دادن وسیلههای سنگین و خم شدن به سمت پهلو دارد.
- سابقه خانوادگی فتق دیسک
- آسیب شدید در ناحیه کمر، مانند آسیب ناشی از تصادف رانندگی یا سقوط
نحوه تشخیص سندم دم اسبی چگونه است؟
زمانی که به دلیل داشتن علائم این بیماری به فوق تخصص درد مراجعه میکنید، ابتدا باید در خصوص سابقه پزشکی خود بگویید.
اگر والدین یا سایر افراد خانواده شما دچار چنین مشکلاتی بودهاند، باید با پزشک در میان بگذارید.
پزشک از تمامی علائم شما از جمله زمان شروع و شدت آن سوال خواهد کرد. علاوه بر این موارد، معاینات فیزیکی را نیز برای شما انجام خواهد داد.
گاهی چنین حرکاتی از شما خواسته شود تا انجام دهید:
- نشستن
- ایستادن
- راه رفتن روی پاشنه و انگشتان پا
- در حالی که دراز کشیدهاید، پاهای خود را بلند کنید.
- به جلو، عقب و به پهلو خم شوید.
بسته به علائمی که دارید، پزشک ممکن است عضلات مقعد را نیز از نظر بیحسی مورد بررسی قرار دهد.
در نهایت ممکن است به شما توصیه شود که مواردی مانند MRI را نیز انجام دهید. با انجام این عکسبرداری میتوانید تصاویری دقیق از ریشههای عصبی نخاع و بافت ستون فقرات داشته باشید.
گاهی ممکن است تصویرداری میلوگرام از شما خواسته شود.
آیا سندرم دم اسبی نیاز به جراحی دارد؟
در صورتی که دچار علائم زیر میشوید، باید ظرف ۲۴ تا ۴۸ ساعت عمل جراحی انجام گیرد:- کمردرد شدید
- از دست دادن ناگهانی حس، ضعف یا درد در یک یا هر دو پا
- شروع اخیر بی اختیاری رکتوم یا ادرار
- هیوسیامین
- اکسی بوتینین
- تولترودین
