عصب پرونئال از جلوی پای عبور میکند و تا پایین پا و انگشتان پا نیز گسترش مییابد. بسیاری از افراد که دچار آسیب به عصب پرونئال میشوند، افتادگی پا را تجربه میکنند.
در حقیقت در الگوی راه رفتن نمیتوانید به درستی پای خود را خم کنید تا یک قدم رو به جلو بردارید. گاهی به این صورت است که هنگام راه رفتن یک زانو را بالاتر از زانوی دیگری بلند میکنید.
منظور از آسیب به عصب پرونئال چیست
عصب پرونئال از عصب سیاتیک انشعاب پیدا میکنند و حس را در جلو، کنارهها و بالای پاها میرساند. این عصب همچنان عضلات پا را تحت کنترل دارد که مچ و انگشتان پا را حرکت میدهد.
آسیب به عصب پرونئال میتواند منجر به بی حسی، درد، سوزن سوزن شدن، ضعف و مشکل در راه رفتن مانند افتادگی پا شود.
چه تفاوتی بین عصب پرونئال سطحی و عمقی وجود دارد
در اطراف زانو، عصب پرونئال به دو دسته تقسیم بندی میشود
عصب پرونئال عمقی
این نوع در قسمت داخلی ساق پا و روی استخوان پا قرار گرفته است. این عصب به کنترل عملکرد داخل پا از جمله شست پا و انگشت دوم نیز کمک میکند.
عصب پرونئال سطحی
این نوع نیز در قسمت بیرونی پا قرار دارد. این عصب مسئول ایجاد احساس بیرون ساق پا و قسمت بالای پاست. این عصب به کنترل حرکت سایر انگشتان پا نیز کمک میکند.
چه افرادی دچار آسیب به عصب پرونئال و افتادگی پا میشوند
احتمال آسیب پرونئال برای هر فردی وجود دارد؛ اما در صورت داشتن چنین شرایطی احتمال ایجاد چنین عارضهای از جمله موارد زیر وجود دارد:
- بی اشتهایی عصبی
- دیابت نوع ۲
- بیماری شارکو ماری توث
- شاخص توده بدنی پایین
- شرایط التهابی مانند آرتریت روماتوئید یا لوپوس
- آسیب به زانو یا مچ پا
همچنین اگر روی زانوهای خود مینشینید، پاهایتان را گچ گرفتهاید و در حال استراحت هستید، احتمال چنین خطری افزایش مییابد.
علت آسیب به عصب پرونئال
در اغلب مواقع این عارضه به دنبال آسیب وارد شدن به زانو، مچ پا و ساق پا ایجاد میشود که این آسیبها به شرح زیر است:
- شکستگی مچ پا
- در رفتگی زانو
- شکستگی زانو
معمولا از هر پنج نفری که دچار در رفتگی زانو میشوند، آسیب به عصب پرونئال را تجربه میکنند. همچنین برخی از افراد پس از جراحی پا یا زانو، مانند جراحیهایی از جمله تعویض زانو یا تعویض مفصل ران گاهی دچار آسیب عصب پرونئال میشوند.
همچنین این آسیبها زمانی رخ میدهد که عاملی عصب پرونئال را تحت فشار قرار دهد. گاهی برخی افزایش فشار را به دنبال چنین شرایطی احساس میکنند:
- گچ گرفتن پا
- تومور
- لخته شدن خون
آسیب به عصب پرونئال چه علائمی دارد؟
یکی از علائم رایجی که به دنبال آسیب به این عصب احساس میکنید، افتادگی پاست. این اسیب زمانی رخ میدهد که نمیتوانید مچ پای خود را خم کنید تا یک قدم به جلو بردارید. در حالی که ممکن است هنگام راه رفتن یک زانو را بالاتر از دیگری بلند کنید تا بتوانید پای خود را از زمین بلند کنید.
از سایر علائم این عارضه میتوان به چنین مواردی اشاره کرد:
- احساس درد در پا یا ساق پا
- بی حسی در ساق پا یا بالای پا
- عدم توانایی در خم کردن انگشتان پا یا مچ پا به سمت بالا
- بی حسی در ساق پا یا بالاتر از آن
- درد در پا یا ساق پا
نحوه تشخیص چگونه است
برای تشخیص آسیب به عصب پرونئال و افتادگی پا، پزشک پای شما را معاینه و در خصوص علائم شما سوال میکند. همچنین ممکن است از آزمایشهای مختلفی استفاده کند که این موارد به شرح زیر است:
- تستهای تصویربرداری مانند سی تی اسکن، سونوگرافی یا ام آر آی
- انجام تست MRI
- الکترومیوگرافی
- بررسی هدایت عصبی برای اندازهگیری تکانههای الکتریکی از طریق اعصاب
آسیب به عصب پرونئال چگونه درمان میشود
درمانی که برای این عارضه در نظر گرفته میشود با توجه به محل آسیب و شدت آن تفاوت دارد. پزشک ابتدا با راهکارهای غیرجراحی درمان خود را شروع میکند:
- استفاده از تجهیزاتی مانند آتل، ارتز و بریس به شما در راه رفتن کمک میکند.
- فیزیوتراپی قدرت و دامنه حرکتی را بهبود میبخشد.
- به شما طرز صحیح راه رفتن را یاد میدهند.
تنها در برخی موارد نادر که بیمار به روشهای غیرجراحی بهبود پیدا نکند، در نهایت عمل جراحی برای او در نظر گرفته خواهد شد.
راهکارهایی برای پیشگیری
هیچ راهکاری تضمینی برای جلوگیری از آسیب به عصب پرونئال و افتادگی پا وجود ندارد؛ اما شما با در نظر گرفتن این نکات میتوانید از خطر آسیبهای شدید جلوگیری کنید:
- خودداری از نشستن با پاهای ضربدی
- کاهش فعالیتهایی که به زانو فشار وارد میکند به پشت یا کنار زانو
- درمان آسیبهای پا یا بی حسی پا
دوره نقاهت پس از جراحی عصب پرونئال
اگر برای آسیب عصب پرونئال عمل جراحی داشتهاید، زمان بهبودی برای هر فرد تفاوت دارد. باید فعالیتهای خود را طی شش هفته اول پس از جراحی محدود کرده تا کاملا بهبود پیدا کنید.
پس از گذشت شش هفته میتوانید به آرامی میزان فعالیتهای خود را افزایش دهید. روند بهبودی کامل حدود سه تا چهار ماه به طول میانجامد.
