منظور از کندروزیس، تجزیه غضروف، بافت همبند در مفصل است. چنین مشکلی به دلیل استفاده بیش از حد، آسیب و همچنین به دنبال افزایش سن رخ می‌دهد.
معمولا این بیماری به عنوان آرتروز نیز شناخته می‌شود و معمولا قسمت‌هایی از بدن از جمله پایین ستون فقرات، گردن، باسن، دست‌ها و زانو‌ها را درگیر می‌کند.
این نکته را باید در نظر داشته باشید که این بیماری درمانی ندارد؛ اما با راهکارهایی که پزشک در نظر می‌گیرد به کُند کردن پیشرفت بیماری و تحرک مجدد کمک می‌کند.
کندروزیس چه علائمی دارد
زمانی که بافت همبند دچار آسیب می‌شود، قسمت‌های دیگری از جمله مفصل ران، کف دست، پایین ستون فقرات و… نیز دچار مشکل می‌شود.
از دیگر علائم عمومی پس از ابتلا به این بیماری به شرح زیر است:
- درد شدید
- تحرک محدود
- احساس سفتی در ناحیه کمر و ستون فقرات گردن
آشنایی با انواع کندروزیس
چنین وضعیتی ممکن است در هر مفصلی ایجاد شود؛ اما از رایج‌ترین انواع آن می‌توان به چنین مواردی اشاره کرد:
زانو
اگر ورزشکار یا چاق هستید، احتمال مشکلاتی از جمله پارگی و ساییدگی در قسمت زانو زیاد است. وجود غضروف باعث از بین رفتن حرکات لغزشی می‌شود؛ اما با استفاده مداوم از بین می‌رود و منجر به کندرومالاسی کشکک خواهد شد.
با فرض اینکه کندرومالاسی کشکک زانو دارید، در این صورت ممکن است چنین علائمی را داشته باشید:
- احساس درد در پشت زانو
- حساسیت زانو
- زانو درد هنگام دویدن، پریدن، چمباتمه زدن، حرکت روی پله‌ها یا نشستن طی طولانی مدت
- سفتی، ورم زانو یا تغییر شکل مفصل در برخی از افراد
برخی مواقع در صورتی که علائم این بیماری نادیده گرفته شود، چنین شرایطی منجر به از دست دادن قدرت عضلانی یا درد تاندون چهار سر ران می‌شود.
علاوه بر این چنین وضعیتی بر دامنه حرکتی زانو تاثیر می‌گذارد:
- خم شدن زانو
- کشش زانو
- چرخش زانو
- و….
ایجاد کندروزیس در دست‌ها
امکان ایجاد خارهای استخوانی در مفصل انگشت وجود دارد و آن را ملتهب و حساس می‌کند. اکثر بیماران درد شدیدی را در قسمت شست خود احساس می‌کنند.
از بین رفتن غضروف در دست‌ها باعث تحت تاثیر قرار دادن بسیاری از فعالیت‌های روزانه و حرکات ظریف مانند نوشتن، بستن بند کفش، بستن دکمه‌های پیراهن، تایپ کردن و… می‌شود.
باسن
باسن به‌صورت یک توپ نگهدارنده وزن و مفصلی توخالی با غضروف است که سطح داخلی را شکل می‌دهد و امکان حرکت آسان را فراهم می‌کند.
اگر غضروف شروع به از بین رفتن کند، اصطکاک بین استخوان‌ها منجر به خار استخوانی می‌شود. در عین حال آرتریت روماتوئید باسن، مفصل را تحت تاثیر قرار می‌دهد و باعث مشکل در راه رفتن، درد، سفتی و التهاب خواهد شد.
گردن
استئوآرتریت که در ستون فقرات و گردن ایجاد می‌شود به عنوان اسپوندیلوز گردنی شناخته می‌شود. در میان هر مهره از ستون فقرات بالشتک غضروفی قرار دارد که از وارد شدن فشار استخوان‌ها به یکدیگر جلوگیری می‌کند.
زمانی که غضروف بین ستون فقرات وجود نداشته باشد، باعث ایجاد ورم و درد می‌شود که فعالیت‌های راحت و عادی را تحت تاثیر قرار می‌دهد.
پایین ستون فقرات
در اغلب مواقع دردهایی که در ستون فقرات احساس می‌شود، پس از مدتی بهبود پیدا می‌کند؛ اما بیماری کندروزیس به‌طوری است که احساس درد مزمن در ستون فقرات دارید و با گذشت زمان بهبود پیدا نمی‌کند.
با از بین رفتن غضروف، خارهای استخوانی ایجاد می‌شود و اعصاب قسمت پایین ستون فقرات را تحت تاثیر قرار می‌دهد. چنین شرایطی منجر به بی حسی، گزگز، درد تیر کشنده و سوزش می‌شود.
ستون فقرات گردنی
ابتلا به کندروزیس در ستون فقرات گردن می‌تواند منجر به چنین مواردی شود:
- آسیب بینایی
- وز وز گوش
- ایجاد درد
- غش کردن
چه افرادی در معرض خطر کندروزیس هستند
آرتروز زانو معمولا به دلیل برخی از ورزش‌ها یا به دنبال اضافه وزن ایجاد می‌شود. هر یک کیلوگرم وزن اضافه، چهار برابر نیروی بیشتر روی مفصل زانو وارد می‌کند.
ورزشکاران استقامتی که مسافت‌های طولانی را می‌دوند مستعد درد مفصل هستند. ورزش‌هایی که نیاز به حرکات سریع دارند مانند بسکتبال و تنیس به زانو فشار وارد می‌کند.
استئوآرتریت در افراد بالای ۵۰ سال بسیار شایع است. سن یکی از دلایل اصلی تجزیه غضروف در طی زمان است.
ساختار استخوانی در ایجاد کندروزیس موثر است، همچنین در افرادی که به‌طور طبیعی حفره‌های لگن کم عمقی دارند (بیماری به نام دیسپلازی مفصل ران) نیز صدفق می‌کند.
انجام حرکت تکراری در طی چندین سال منجر به استفاده بیش از حد مفصل می‌شود و امکان از بین رفتن غضروف وجود دارد.
علاوه بر این آسیب به غضروف ممکن است در طی یکی جراحت یا جراحی رخ دهد و تا زمانی که آرتروز رخ ندهد، متوجه این بیماری نمی‌شوید.
انواع راهکارهای درمانی غیر جراحی
زمانی که کندروزیس در مراحل اولیه قبل از پیشرفت استئوآرتریت شدید تشخیص داده شود، می‌توان علائم را با گزینه‌های درمانی غیر تهاجمی کنترل کرد.
برای افرادی که مبتلا به استئوآرتریت دست، لگن یا زانو هستند، روش‌های غیر جراحی مختلفی توصیه می‌شود.
تمرینات ورزشی
برخی از تمرینات ورزشی از جمله تای چی، تمرینات تعادلی و یوگا توصیه می‌شود.
ارتوتیک و بریس
استفاده از بریس برای حمایت از مفصل آسیب‌دیده و همچنین عصا توصیه می‌شود. طب سوزنی، همچنین گرما و سرمانی درمانی نیز می‌تواند از گزینه‌های موثری برای در درمان کندروزیس باشد.
فیزیوتراپی
انجام تمرین با فیزیوتراپیست به تقویت عضلات اطراف مفصل آسیب‌دیده، حمایت و ثبات بهتر برای جلوگیری از آسیب‌دیدگی بیشتر کمک می‌کند.
کار درمانی
گاهی با توجه به شرایطی که دارید، به کاردرمانگر ارجاع داده می‌شوید تا تغییراتی برای محافظت از مفصل ایجاد شود.
این مورد به‌ویژه اگر شغلی که دارید، باعث بدتر شدن وضعیت شما می‌شود، می‌تواند بسیار مهم باشد.
کاهش وزن
کاهش وزن از دیگر مواردی است که به عنوان بخشی از درمان توصیه می‌شود. کاهش وزن نه تنها به منجر به کاهش فشار از مفصل می‌شود، بلکه به کاهش التهاب نیز کمک خواهد کرد.
افرادی که مبتلا به دیابت هستند، باید با کنترل سطح قند خون و انتخاب سبک زندگی سالم می‌توانند از پیشرفت آرتروز جلوگیری کنند.
قند خون بالا منجر به سفت شدن و تضعیف غضروف می‌شود و آن را مستعد آسیب می‌کند. دیابت همچنین به التهاب کمک می‌کند و درد مفصل را نیز تشدید می‌کند.
سایر راهکارهای درمانی که ممکن است فوق تخصص درد پیشنهاد دهد تزریق مستقیم به مفصل آسیب‌دیده است.
علاوه بر این ممکن است پزشک کرم‌هایی را برای کاهش موقت درد همراه با مکمل‌هایی برای تقویت استخوان‌ها و مفاصل توصیه کند. معمولا نتایج مصرف مکمل‌ها بعد از چندین ماه مشخص می‌شود.
عمل جراحی
زمانی که کندروزیس به همراه درد شدید باشد یا منجر به محدودیت حرکتی شود، در این مواقع ممکن است پزشک توصیه به انجام عمل جراحی کند.
در حقیقت مصرف مسکن برای طولانی مدت نمی‌تواند راهکارهای دائمی مناسبی برای شما باشد. جراحی برای درمان این بیماری می‌تواند به صورت چند مرحله‌ای انجام گیرد.
به‌طور مثال انجام جراحی آرتروسکوپی برای برداشتن بافت ملتهب و جایگزینی برای غضروف از بین رفته در نظر می‌گیرند. روند بهبودی به دنبال جراحی مفصل می‌تواند بسیار طولانی شود و نیاز به توانبخشی دارید.
