آرتروز و روماتیسم مفصلی چیست

مفاصل دارای بافت‌های محافظتی هستند که از برخورد استخوان‌ها با یکدیگر جلوگیری می‌کنند. در حقیقت وجود غضروف روی استخوان منجر به تسهیل حرکت مفصل می‌شود.

روماتیسم مفصلی یا RA یک بیماری خود ایمنی است. این بیماری زمانی ایجاد می‌شود که سیستم دفاعی به اشتباه به بافت‌های سالم حمله می‌کند. 

در این بیماری آنزیم‌هایی ترشح می‌شود که پوشش مفصل را از بین می‌برد و منجر به درد، تورم و سفتی می‌شود. 

در آرتروز یا OA غضروف از بین می‌رود و به تدریج این تغییرات ایجاد می‌شود، در نهایت منجر به سایش استخوان‌ها روی یکدیگر می‌شوند. 

این ساییدگی و پارگی می‌تواند به دلیل حرکات مکرر مانند انجام ورزش‌های خاصی ناشی از فشار وارد شده بر مفصل باشد.

در آرتروز، غضروف مفصل از بین می‌رود؛ اما در روماتیسم مفصلی سیستم ایمنی بدن به بافت مفصل حمله می‌کند. آرتروز طی ماه‌ها و سال‌ها بروز می‌کند. در صورتی که روماتیسم طی هفته‌ها و ماه‌ها ایجاد می‌شود. 

به دنبال این بیماری توده‌های استخوانی به نام خار استخوانی روی مفصل ایجاد می‌شود که می‌تواند علائمی مانند سفتی، درد و سخت شدن حرکت را به همراه داشته باشد.

احتمال ایجاد این بیماری با افزایش سن بیشتر می‌شود، با این حال امکان بروز آن در هر سنی وجود دارد.

روماتیسم مفصلی و آرتروز چه علائمی دارند

گاهی ممکن است این دو بیماری با وجود تفاوت‌هایی که با یکدیگر دارند، علائم مشابهی را ایجاد کنند:

• درد مفاصل
• سفتی در مفصل
• تورم (که در روماتیسم مفصلی بیشتر است)

علائم هر دو بیماری هنگام صبح شدیدتر است. هر دو می‌تواند منجر به سفتی مفاصل هنگام صبح یا پس از استراحت شود. 

درد از علائم شایع آرتروز است، در صورتی که در روماتیسم مفصلی درد از علائم اولیه نیست و علائمی مانند آنفولانزا از علائم اولیه این بیماری است.

علائم روماتیسم مفصلی ممکن است به سرعت ایجاد شود و بدتر شود، گاهی اوقات در عرض چند هفته بیماری پیشرفت می‌کند. 

مطالب مرتبط: آرتروپاتی فاست

آرتروز با کندی ایجاد می‌شود، با این حال برخی از فعالیت‌ها مانند پیاده روی ممکن است باعث تورم ناگهانی شدید در زانو شود. هر دو بیماری مفاصل مختلف بدن را تحت تاثیر قرار می‌دهد.

در بیماری آرتروز بیمار درد را در مفاصلی که تحت فشار هستند، تجربه می‌کند مانند زانو و ستون فقرات. در روماتیسم مفصلی انگشتان پا و دست درگیر می‌شوند.

خشکی صبحگاهی در هر دو بیماری مشاهده می‌شود؛ اما تفاوتی که وجود دارد این است که در آرتروز خشکی صبحگاهی بعد از بیدار شدن ظرف چند دقیقه از بین می‌رود.

در حالی که در روماتیسم مفصلی ممکن است این خشکی صبحگاهی تا بعد از یک الی دو ساعت پس از بیدار شدن ادامه داشته باشد.

در نهایت علت ایجاد این دو بیماری با یکدیگر متفاوت است و روند درمانی متفاوتی دارد. از این رو نباید به دلیل علائم مشابه درمان یکسانی برای این دو بیماری در نظر گرفته شود.

نحوه تشخیص این دو بیماری چگونه است

برای هر دو مورد معاینه فیزیکی انجام می‌شود و سابقه پزشکی بیمار بررسی خواهد شد. آزمایش‌های مختلفی نیز در صورت نیاز از بیمار درخواست می‌شود.

آزمایش خون، اشعه ایکس، MRI، اسکن اولتراسوند یا ترکیبی از این موارد برای تشخیص هر دو مورد ممکن است انجام گیرد.

آرتروز و روماتیسم مفصلی چه درمانی دارد

هر دو بیماری مزمن هستند و در حال حاضر هیچ درمان قطعی برای این آنها وجود ندارد، راهکارهای درمانی ارائه شده توسط پزشک فوق تخصص درد تنها برای مدیریت علائم است. 

همچنین به بهبود کیفیت زندگی و کند شدن پیشرفت بیماری نیز کمک می‌کند. به‌طور کلی درمان‌های دارویی که برای درمان روماتیسم مفصلی در نظر گرفته می‌شود به شرح زیر است:

• داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی که منجر به کاهش درد و التهاب می‌شود.
• کورتیکواستروئیدها که ضد التهاب بسیار قوی هستند می‌توانند به تنظیم سیستم ایمنی بدن کمک کنند.
• داروهای تعدیل‌کننده بیماری که روند بیماری را کند می‌کند.
• استامینوفن که منجر به کاهش درد می‌شود؛ اما باعث کاهش التهاب نخواهد شد.

داروهای درمان آرتروز

• کرم یا ژل موضعی برای کاهش درد آرتروز به کار برده می‌شود.
• داروی ضد افسردگی دولوکستین که منجر به کاهش درد می‌شود.
• داروهای ضدالتهاب غیر استروئیدی
• داروهای مسکن مانند استامینوفن

اغلب برای هر دو بیماری فیزیوتراپی انجام می‌شود. حفظ وزن متناسب و ترک مصرف سیگار برای هر دو بیماری به بیماران توصیه می‌شود.