درمان آسیب‌های ورزشی

آسیب‌های ورزشی از عارضه‌های شایع در ورزشکاران است که می‌تواند در تمامی بدن از جمله استخوان‌ها، تاندون‌ها، ماهیچه‌ها، رباط‌ها و سایر ساختارهای بدن رخ دهد.

در اغلب مواقع آسیب‌های جزئی با راهکارهای خانگی از جمله استراحت، قرار دادن قسمت آسیب‌دیده در ارتفاع، استفاده از یخ و مصرف داروهای مسکن بدون نسخه قابل درمان است.

با این حال برخی از آسیب‌ها نیاز به بررسی و درمان تخصصی توسط فوق تخصص درد دارد که در ادامه بیشتر توضیح خواهیم داد.

نمونه‌هایی از آسیب‌های ورزشی شایع

آسیب ورزشی می‌تواند به دنبال ضربه، استفاده از تجهیزات نامناسب، عدم تمرینات مناسب، عدم تمرینات کششی و… رخ دهد. عوارضی از جمله کشیدگی عضلات، رگ‌به‌رگ شدن، دررفتگی مفاصل، پارگی رباط و تاندون‌ها، آسیب‌های سر و شکستگی استخوان‌ها بسیار شایع هستند.

با وجود اینکه مفاصل در برابر آسیب‌های ورزشی آسیب‌پذیرند؛ اما امکان آسیب در هر بخشی از بدن در فعالیت ورزشی وجود دارد.

آسیب به سر

ضربه مغزی از شایع‌ترین آسیب‌های ورزشی است. این عارضه به دنبال ضربه به سر یا تکان‌های شدید ایجاد می‌شود. وارد شدن ضربه‌های مکرر باعث ایجاد مشکلات طولانی مدت حافظه و عملکرد اجرایی نیز می‌شود. اگر مشکوک به چنین عارضه‌ای هستید، فورا برای درمان اقدام کنید.

شانه

التهاب یا پارگی روتاتور کاف از شایع‌ترین مشکلات در شانه است. با این حال عارضه‌های دیگری از جمله شانه یخ زده یا پارگی لابرال می‌تواند علائمی شبیه به چنین آسیب‌هایی را ایجاد کند.  متخصص درد با آزمایش‌هایی که تجویز می‌کند در نهایت هر عارضه‌ای را به خوبی تشخیص خواهد داد.

آرنج

ایجاد مشکلاتی در آرنج از جمله مواردی مانند اپی کندیلیت جانبی یا آرنج تنیس بازان و اپی کندیلیت داخلی یا آرنج گلف بازان از شایع‌ترین مشکلات مرتبط با ورزش‌هایی است که مفصل آرنج را درگیر می‌کند.

مچ دست

شکستگی مچ دست از شایع‌ترین شکستگی‌ها در ورزشکاران است. به‌طور مثال برخورد به زمین و کشیده شدن دست روی زمین گاهی منجر به شکستگی مچ دست می‌شود که نیاز به درمان دارد.

انگشت

معمولا آسیب‌های ورزشی مانند دررفتگی مفاصل انگشتان و تورم انگشتان به‌خصوص در ورزش‌های توپی مانند بسکتبال و فوتبال بسیار مشاهده می‌شود.

باسن و کشاله ران

بسیاری از مشکلات لگن مانند گیرافتادگی استخوان ران، FAI، پارگی لابرال از آسیب‌های کشیدگی کشاله ران از شایع‌ترین‌ها در آسیب ورزشی است.

ستون فقرات

کشیدگی عضلات کمر از شایع‌ترین آسیب‌های ستون فقرات در ورزشکاران و حتی غیر از ورزشکاران است. در این دسته از افراد اغلب درد عمیق و شدیدی احساس می‌شود.

ران

امکان کشیدگی، پارگی و کشش در عضلات چهارسرران، عضلات همسترینگ و ادکتور در ورزش‌های مختلف وجود دارد. 

معمولا عضلات همسترینگ و چهار سران به‌خصوص در فعالیت‌های پرسرعت مانند دو و میدانی، بسکتبال و فوتبال در معرض خطر آسیب‌دیدگی قرار دارند. چنین آسیب‌هایی زمانی که عضله بیش از حد کشیده شده و رشته‌های عضلانی پاره می‌شود، رخ می‌دهد.

زانو

درد قدامی زانو یا سندرم درد کشککی رانی تحریک غضروف در قسمت زیرین کاسه زانو است که منجر به درد و ساییدگی اطراف آن می‌شود. معمولا تمرینات درمانی می‌تواند برای رفع این عارضه موثر باشد.

مچ پا

پیچ خوردگی از شایع‌ترین آسیب مفصل مچ پاست. زمانی که چنین پیچ خوردگی رخ می‌دهد، امکان آسیب‌های مکرر وجود دارد. توانبخشی پس از آسیب‌ها می‌تواند به جلوگیری از آسیب مجدد مفصل پا جلوگیری کند.

پا

فاشیای کف پا شامل تحریک بافت ضخیم و سختی است که منجر به ایجاد قوس پا می‌شود. این بافت فاشیای کف پا می‌تواند منقبض و حالت دردناکی را ایجاد کند.

علت آسیب‌های ورزشی

آسیب‌های ورزشی به دو دسته حاد و مزمن تقسیم‌بندی می‌شود و می‌تواند به دنبال ضربه مستقیم یا فعالیت بیش از حد رخ دهد.

آسیب حاد به دنبال یک حادثه رخ می‌دهد که منجر به علائم قابل توجهی خواهد شد. به‌طور مثال مواردی مانند سقوط، تکل یا برخورد منجر به آسیب حاد می‌شود.

با وجود اینکه چنین آسیب‌ بخشی از ورزش است؛ اما برخی با داشتن وسایل و تجهیزات مناسب و همچنین بازی در شرایط ایمن تا حد زیادی از آسیب‌های ورزشی جلوگیری می‌کنند.

آسیب مزمن به‌صورت طولانی مدت در افراد رخ می‌دهد. گاهی به عنوان یک آسیب حاد شروع می‌شود و به‌طور کامل نیز بهبود نمی‌یابد یا ممکن است در اثر فعالیت بیش از حد یا شکل نامناسب فعالیت ایجاد شود.

بسیاری از ورزشکاران با وجود درد بازی می‌کنند که منجر به آسیب‌های مزمن می‌شود. چنین دردی در هر فردی متفاوت است. برخی از علائم رایج درد مزمن به شرح زیر است:

• درد خفیف
• درد ضربان‌دار
• احساس سفتی
• سوزش
• درد تیر کشنده
• و…

زندگی با درد مزمن می‌تواند قسمت‌های مختلفی از بدن شما را تحت تاثیر قرار دهد. چنین شرایطی بر خواب، خلق و خو، اشتها و سطح انرژی شما تاثیر می‌گذارد.

بررسی دلایل آسیب‌های ورزشی

آسیب‌های ورزشی به دو دسته حاد و مزمن تقسیم‌بندی می‌شود. این آسیب‌ها می‌تواند به دنبال ضربه مستقیم، وارد شدن نیرو یا استفاده از بیش از حد از آن اندام باشد. در ادامه هر یک را بررسی خواهیم کرد:

آسیب حاد به دنبال یک حادثه رخ می‌دهد که می‌تواند منجر به علائم قابل توجهی شود. به‌طور مثال مواردی مانند تکل، برخورد با بازیکن، پرتاب از ارتفاع و… منجر به آسیب حاد خواهد شد.

با وجود اینکه این موارد ذکر شده بخشی از ورزش است؛ اما در اغلب مواقع با داشتن تجهیزات مناسب در هر ورزشی می‌توان از چنین مواردی جلوگیری کرد.

به‌طور مثال زمانی که می‌خواهید فوتبال بازی کنید قطعا روی چمن خیس یا دیگر شرایط نامناسب زمین، منجر به افزایش احتمال لغزش می‌شود.

آسیب مزمن به‌صورت طولانی مدت رخ می‌دهد. امکان دارد به عنوان یک آسیب حاد آغاز شود و به‌طور کامل بهبود پیدا نکند. چنین آسیبی به دلیل فعالیت بیش از حد رخ می‌دهد.

بسیاری از بازیکنان با وجود دردی که دارند به بازی خود ادامه می‌دهند، این شرایط باعث آسیب‌های مزمن می‌شود.

راهکارهای درمانی

دوره درمان به محل و شدت آسیب‌دیدگی بستگی دارد. درمان اولیه‌ای که برای همه بیماران در نظر گرفته می‌شود، به منظور کنترل التهاب و همچنین افزایش تاثیرگذاری درمان است.

معمولا روش درمانی RICE به عنوان درمان فوری برای بیماران در نظر گرفته می‌شود که به شرح زیر است:

استراحت دادن به پا

نباید هیچ فشاری به قسمت آسیب‌دیده بدن وارد شود، در واقع شما نباید ورزش کنید.

استفاده از یخ

یخ یا کمپرس سرد به رفع تورم و التهاب کمک می‌کند و همچنین برای تسکین درد موثر است. بسیاری از افراد پس از انجام این راهکار متوجه می‌شوند که نیازی به مصرف داروهای مسکن ندارند.

بستن قسمت آسیب‌دیده

فشرده‌سازی با استفاده از بانداژ کردن قسمت آسیب‌دیده؛ اما نه به طوری که محکم باشد می‌تواند موثر عمل کند. انقباضات خیلی سفت باعث بدتر شدن علائم و دیگر مشکلات خواهد شد.

بالا بردن محل آسیب‌دیده

به‌طور مثال اگر در ناحیه پا دچار آسیب‌دیدگی شده‌اید، با قرار دادن آن در ارتفاع به کاهش تورم و تسکین درد کمک می‌کند.

در ادامه پزشک شرایط شما را مورد بررسی قرار می‌دهد و در صورت نیاز شما را به متخصصین دیگر ارجاع می‌دهد. از راهکارهای درمانی که معمولا برای آسیب‌های ورزشی در نظر گرفته می‌شود به شرح زیر است:

• بی‌حرکت نگه داشتن محل آسیب‌دیده با استفاده از آتل، گرچ یا بریس
• تجویز دارو برای تسکین درد
• فیزیوتراپی
• تزریق دارو برای تسکین درد از جمله تزریق کورتیزون
• عمل جراحی

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟

آسیب‌های ورزشی از مشکلات رایج در بین ورزشکاران است که همیشه نیاز به مراجعه به پزشک ندارد. در مرحله ابتدایی توصیه می‌شود که به روش‌های خانگی مشکل خود را برطرف کنید، تنها در صورتی که بهبود پیدا نکردید، به پزشک متخصص مربوط برای درمان مراجعه کنید.

برخی از علائم نشان می‌دهد که باید توسط متخصص بررسی و درمان شوید:

• مشکل در استفاده از ناحیه آسیب‌دیده (راه رفتن، بلند کردن و غیره)
• احساس مشکل هنگام وارد شدن وزن بر اندام
• محدود شدن حرکت مفصل
• تغییر شکل ناحیه آسیب‌دیده
• علائم عفونت (تعریق، تب و لرز)
• خونریزی یا آسیب به پوست
• سردرد، از دست دادن هوشیاری به دنبال ضربه به سر و سرگیجه