شاید کمتر کسی با اصطلاح یا بیماری شانه یخ زده آشنا باشد، منظور از این بیماری سفتی و درد مفصل است. علائم و نشانهها به تدریج ایجاد میشود و شرایط با گذشت زمان بدتر میشود، معمولا طی یک تا سه سال شانه یخ زده بهطور کلی برطرف خواهد شد.
مشکلات زمینهای مانند سکته مغزی که مانع از حرکت دادن بازو میشود، خطر ابتلا به شانه منجمد را افزایش میدهد. برای کنترل این بیماری درمانهای مختلفی در نظر گرفته شده است که میتواند شامل انجام تمرینات حرکتی یا گاهی تزریق داروهای استروئیدی باشد و تنها در برخی از موارد نادر بیمار نیاز به عمل جراحی دارد. در ادامه توضیحات بیشتری در خصوص بیماری شانه یخ زده به شما خواهیم داد.
شانه یخ زده معمولا در طی سه مرحله ایجاد میشود که هر مرحله میتواند تا چند ماه به طول بیانجامد:
استخوانها، رباطها و تاندونهای مفصل شانه شما در یک بافت همبند قرار داده شدهاند. حال شانه یخ زده زمانی ایجاد میشود که این کپسول در اطراف مفصل شانه ضخیم و سفت شود، در نهایت حرکت آن محدود میشود.
پزشکان علت دقیق ایجاد چنین مشکلی را نمیدانند؛ با این حال مشکلاتی از جمله دیابت میتواند زمینهساز ایجاد چنین مشکلی شود. همچنین کسانی که در طولانی مدت بهطور مثال پس از جراحی یا شکستگی بازو مجبور بودهاند دست خود را بیحرکت نگهدارند، ممکن است دچار این مشکل شوند.
برخی از عوامل ممکن است خطر ابتلا به شانه یخ زده را افزایش دهد که در ادامه همه موارد را برای شما ذکر خواهیم کرد.
افراد بالای ۴۰ سال به ویژه خانمها بیشتر دچار این عارضه میشوند.
عدم تحرک یا کاهش فعالیتهای فیزیکی
افرادی که بنا به دلایلی در طولانی مدت شانه خود را حرکت ندادهاند یا فعالیتهای فیزیکی آنها در حد چشمگیری کاهش یافته است، بیش از سایر افراد در معرض شانه یخ زده قرار دارند. مواردی که میتواند منجر به بیتحرکی شانه شود:
افرادی که دچار بیماریهای خاص هستند، ممکن است بیش از هر فرد دیگری مستعد ابتلا به شانه یخ زده شوند، بهطور کلی بیماریهایی که میتواند خطر ابتلا به این عارضه را در افراد افزایش دهد، به شرح زیر است:
همانطور که گفتیم یکی از مهمترین دلایل یخ زدگی شانه، عدم تحرک است. اگر دچار آسیب دیدگی شدهاید و حرکت دادن شانه را برای شما دشوار کرده است، حتما از پزشک خود بخواهید که تمریناتی را که مجاز به انجام دادن آن هستید، به شما آموزش دهد تا از ایجاد شانه یخ زده پس از یک آسیبدیدگی طولانی جلوگیری شود.
زمانی که بهدلیل ایجاد چنین مشکلی به فوق تخصص درد مراجعه میکنید، ابتدا معاینات فیزیکی را برای بررسی دامنه حرکاتی شما انجام میدهد. شانه یخ زده را میتوان از طریق علائم و نشانههایی که بیمار گزارش میدهد، تشخیص داد؛ اما، گاهی پزشک صلاح میداند برای تشخیص دقیق، تصویربرداریهایی از قبیل اشعه ایکس یا ام آر آی را بیمار انجام دهد.
هدف از درمانهایی که برای این بیماری در نظر گرفته میشود، کنترل درد شانه و حفظ دامنه حرکات در شانه بیمار است.
مسکن بدون نسخه مانند آسپرین و ایبوپروفن به کاهش درد و التهاب ناشی از این بیماری کمک میکند. در برخی از موارد بسته به شدت بیماری پزشک ممکن است داروهای تسکین دهنده و ضد التهاب قویتری را برای بیمار تجویز کند.
فیزیوتراپی یکی دیگر از راهکارهای درمانی است که اهمیت بسیاری دارد. در واقع فیزیوتراپیست با توجه به مشکلی که دارید، بهترین تمرینات مختص به خودتان را به شما آموزش خواهد داد تا منجر به افزایش دامنه حرکات شود.
در اغلب مواقع افرادی که دچار شانه یخ زده میشوند، طی ۱۲ تا ۱۸ ماه خودبهخود بهبود پیدا میکنند. پزشک برای رفع علائم ممکن است هر یک از این روشهای درمانی زیر را برای بیمار تجویز کند:
تزریق کورتیکو استروئید به مفصل شانه به کاهش درد و بهبود عملکرد شانه کمک میکند.
تزریق آب استریل در کپسول مفصل به کشش بافت کمک میکند و حرکت مفصل را آسانتر خواهد کرد.
پزشک برای حرکت دادن شانه امکان دارد بیهوشی یا بی حسی را توسط متخصص بیهوشی، قبل از انجام این روش درمان برای شما در نظر بگیرد، سپس شانه شما را به جهتهای مختلف حرکت میدهد تا به رفع سفتی مفصل شانه کمک کند.
در اغلب مواقع برای رفع چنین مشکلی عمل جراحی را انجام نمیدهند، مگر اینکه هیچ یک از روشهای درمانی ذکر شده برای بیمار کارساز نباشد. در صورتی که قصد انجام عمل را داشته باشند، به روشهای حداقل تهاجمی مانند عمل به روش آرتروسکوپی را انجام میدهند.