سندرم سوزش دهان که گاهی با عنوان سوزش زبان نیز نامیده میشود، وضعیتی است که در زبان و سقف دهان احساس سوختن دارید.
این درد میتواند به صورت رفت و برگشتی احساس شود و شرایط ناخوشایندی را برای بیمار ایجاد کند. در این مواقع توصیه ما به شما این است که به متخصص درد برای کنترل شرایط خود مراجعه کنید.
منظور از سندرم سوزش دهان (BMS) چیست
منظور از این عارضه احساس سوزش در زبان، لب یا سقف دهان شماست و میتواند در هر قسمت از دهان یا گلوی شما احساس شود.
امکان احساس این بیماری در هر قسمت از دهان و گلوی شما وجود دارد. این بیماری به طوری است که احساس میکنید زبان شما با مایعی داغ مانند قهوه یا چای در حال سوختن است.
افرادی که مبتلا به این بیماری هستند معمولا اینگونه گزارش میدهند که احساس سوزش در طول روز در حال بدتر شدن است. معمولا زمانی که از خواب بیدار میشوید مشکلی در دهان خود ندارید؛ اما پس از مدتی در طی روز احساس سوزش به سراغ شما میآید.
پس از اینکه میخوابید درد تسکین مییابد و سپس در روز بعد این چرخه ادامه خواهد داشت. معمولا بیمار طعم تلخ یا فلزی را همراه با سوزش احساس میکند.
بسیاری از افراد با وجود جریان نرمال بزاق، در دهان احساس خشکی میکنند. برخی مواقع سوزش به قدری شدید است که درد مزمن منجر به اضطراب و افسردگی میشود.
آیا سندرم سوزش دهان انواع مختلفی دارد؟
این عارضه به دو دسته تقسیمبندی میشود که این موارد به شرح زیر است:
- BMS اولیه؛ این نوع ناشی از بیماری زمینهای ایجاد نشده است.
- BMS ثانویه؛ در این مورد یک بیماری زمینهای مانند رفلاکس اسید معده در ایجاد این عارضه نقش دارد. شما باید در این مواقع برای رفع سوزش دهان، رفلاکس اسید معده را درمان کنید.
سندرم سوزش دهان چه علائمی دارد؟
از علائم ناشی از این بیماری میتوان به چنین مواردی اشاره کرد:
- دردی که مانند سوزن سوزن شدن یا سوزش احساس میشود.
- بی حسی در دهان که گهگاهی احساس میشود.
- تغییر در درک طعم وجود دارد.
- خشکی دهان احساس میشود.
مطالب مرتبط: علت سوزن سوزن شدن صورت
علت سندرم سوزش دهان اولیه
بسیاری از محققان بر این باورند که علت BMS اولیه به دنبال آسیب عصبی رخ میدهد که در ناحیه زبان قسمتی که طعم و درد را تحت کنترل دارد، تاثیر میگذارد.
لازم به ذکر است که سوزش دهان و تغییرات چشایی با یکدیگر مرتبط هستند. احساس چشایی در نوک زبان که مرتبط با درک تلخی است این افراد از دست دادهاند.
محققان در خصوص این بیماری بر این باورند که طعمها منجر به مهار درد میشود؛ اما افرادی که توانایی چشیدن طعم تلخ را از دست میدهند درد به صورت غیر منتظرهای در بیمار احساس میشود. در حقیقت درد به صورت سوزش در دهان احساس میشود.
علت سندرم سوزش دهان ثانویه چیست
همانطور که گفتیم گاهی وجود برخی از بیماریها میتواند در ایجاد سوزش دهان ثانویه نقش داشته باشد که این موارد به شرح زیر است:
- رفلاکس اسید
- افسردگی
- آلرژی به محصولات فلزی دندانپزشکی یا برخی مواد غذایی خاص
- تغییرات هورمونی
- خشکی دهان
- کمبود تغذیهای
- عفونت دهان
- دندان قروچه
ممکن است این دسته از افراد نیز سندرم سوزش دهان را تجربه کنند:
- افراد مبتلا به سندرم شوگرن (منجر به خشکی دهان و چشم میشود)
- دیابت
- تیروئید
- مشکلات کبدی
نحوه تشخیص چگونه است؟
تشخیص سندرم سوزش دهان بسیار چالشبرانگیز است. ابتدا برای تشخیص این عارضه باید سایر شرایط مانند برفک دهان که منجر به چنین علائمی میشود توسط پزشک رد شود تا در نهایت تشخیص درست داده شود.
معمولا یک سوم موارد مرتبط به BMS، مشکل مربوط به سلامت دهان دارند. به همین دلیل توصیه ما این است در صورت داشتن چنین علائمی به دندانپزشک مراجعه کنید. در صورت عدم نتیجه، باید به متخصص درد برای بررسی بیشتر مراجعه کنید.
بهطور کلی مواردی که به تشخیص این عارضه کمک میکند به شرح زیر است:
- آزمایش خون
- تست آلرژی
- تصویربرداری
- آزمایش سواب دهان
- آزمایش از جریان بزاق دهان
- بیوپسی از بافت
راهکاری برای تسکین سندرم سوزش دهان
اگر دچار چنین عارضهای شدهاید و به دنبال راهکار درمانی فوری برای تسکین مشکل خود هستید جویدن آدامس یا مکیدن تکههای کوچک یخ را امتحان کنید.
اما با این حال داروهای تجویزی موثری وجود دارد که به تسکین درد سریع شما کمک میکند.
این بیماری چگونه درمان میشود؟
برای درمان این عارضه برخی از داروها میتواند اثر درمانی خوبی داشته باشد. چند مورد از داروهای تجویزی احتمالی به شرح زیر است:
- برخی از داروهای ضد افسردگی
- داروی ضد تشنج
- و دیگر داروهای تجویزی
نکته مهمی که وجود دارد این است که پزشک باید علت این عارضه را بداند و بسته به شرایط شما بهترین راهکار درمانی را در نظر بگیرد. به طور مثال اگر دندون قروچه باعث ایجاد این عارضه شده باشد، باید ابتدا به دندانپزشک مراجعه کنید.
بیشتر بخوانید: علت درد صورت
آیا راهکاری برای جلوگیری وجود دارد؟
ممکن است راهکاری برای جلوگیری از سندرم سوزش دهان وجود نداشته باشد؛ اما شما با خودداری از هر موردی که منجر به تحریک دهان میشود میتوانید علائم خود را کاهش دهید:
- الکل
- غذا و نوشیدنیهایی با اسید بالا مانند آب مرکبات
- تنبالکو
- دهانشویه حاوی الکل
- غذا یا نوشیدنیهای تند
همچنین باید اطمینان داشته باشید که رژیم غذایی شما سرشار از ویتامین B12، فولات و آهن کافی است.
این عارضه پس از چه مدتی برطرف میشود؟
در صورتی که برای درمان این بیماری اقدامی نکنید، ممکن است ماهها یا حتی سالها نیز ادامه داشته باشد. آمارها نشان میدهد که حدود یک سوم از مبتلایان به این بیماری طی سه تا پنج سال بدون هیچ راهکار درمانی بهبود پیدا میکنند.
در صورت اقدام به درمان این بیماری، طی چند روز یا چند هفته تسکین پیدا میکند.
