علت التهاب مفصل زانو
زمانی زانو متورم میشود که مایع اضافی در مفصل زانو یا اطراف آن ایجاد شود. گاهی ممکن است پزشک این وضعیت را به عنوان افیوژن یا آب آوردن زانو تشخیص دهد.
بهطور کلی تورم زانو ممکن است به دلیل صدمات بیش از حد یا بیماریهای زمینهای ایجاد شده باشد. جهت تعیین علت تورم پزشک ممکن است نیاز به برداشتن نمونهای برای بررسی هرگونه عفونت یا سایر آسیبها باشد.
برداشتن مقداری مایع از زانو میتواند به کاهش درد و سفتی ناشی از تورم کمک کند. زمانی که علت دقیق التهاب مفصل زانو مشخص شود، درمان مناسبی برای بیمار در نظر گرفته خواهد شد.
التهاب مفصل زانو چه علائمی دارد
علائم و نشانههای ناشی از این عارضه به شرح زیر است:
تورم
پوست اطراف ناحیه کشکک زانو به میزان قابل توجهی متورم میشود. این تغییر را زمانی که دو زانو را با یکدیگر مقایسه میکنید، بیشتر متوجه میشوید.
سفتی
زمانی که زانو مایع اضافی داشته باشد، ممکن است نتوانید به راحتی آن را خم و راست کنید.
احساس درد
بسته به علت تورم مفصل زانو برخی از بیماران دچار درد میشوند. در واقع بهطوری که زانو تحمل وزن فرد را ندارد و دچار درد خواهد شد.
زمانی که مراقبتهای خانگی و مصرف داروهای مسکن، درد و تورم را تسکین نمیدهد و قرمزی و گرما را روی زانوی آسیبدیده احساس میکنید، حتما باید به متخصص ارتوپدی مراجعه کنید.
بیشتر بخوانید: درمان آرتروز شدید زانو بدون جراحی
دلایل احتمالی تورم زانو
بسیاری از مشکلات و بیماریها و حتی مشکلات روانی میتواند منجر به تورم زانو شود. در ادامه موارد احتمالی را برای شما ذکر خواهیم کرد:
آسیب وارد شدن به زانو
آسیب به هر قسمتی از زانو میتواند منجر به تجمع مایع اضافی یا تورم در مفصل شود. آسیبهایی که میتواند منجر به تجمع مایع داخل و اطراف مفصل شوند به شرح زیر است:
- پارگی رباط به ویژه رباط صلیبی قدامی (ACL)
- پارگی غضروف (مینیسک زانو)
- پارگی ناشی از فعالیت بیش از حد
- شکستگی استخوان
- وجود برخی از بیماریها
گاهی برخی از بیماریها و مشکلات زمینهای میتواند منجر به تجمع مایع داخل و اطراف شود که این موارد عبارتند از:
- آرتروز
- روماتیسم مفصلی
- عفونت
- نقرس
- بورسیت زانو
- کیست
- تومورها
عوامل خطر در ایجاد التهاب مفصل زانو
- سن
- احتمال تورم مفصل زانو با افزایش سن
- تمرینات ورزشی
افرادی که ورزشهای خاصی مانند بسکتبال انجام میدهند ممکن است مکررا دچار پیچ خوردگی زانو شوند. بهطور کلی در چنین ورزشهایی احتمال آسیبدیدگی زانو وجود دارد و در نهایت منجر به تورم مفصل زانو میشود.
افزایش وزن
چاقی باعث فشار بر مفصل زانو میشود، بار اضافی وارد شده به مفاصل دچار تحریک و تورم مفصل زانو خواهد شد.
بهطور کلی چاقی خطر ابتلا به بیماریهایی از جمله آرتروز را افزایش میدهد که یکی از شایعترین علل تورم زانو است.
تورم مفصل زانو چه عوارضی دارد
عوارض متورم شدن زانو میتواند شامل موارد زیر است:
تحلیل عضلانی
تجمع مایع در مفصل زانو میتواند به عملکرد ماهیچهها آسیب برساند و منجر به ضعف و آتروفی عضلات ران شود.
کیست بیکر
تجمع مایع در زانو میتواند باعث ایجاد کیست بیکر در پشت زانو شود. معمولا کیست بیکر منجر به احساس درد میشود.
اما معمولا با راهکارهایی از جمله استفاده از کمپرس یخ یا بستن پا بهبود پیدا میکند. اگر تورم شدید است، نیاز به خارج کردن مایع (آسپیراسیون کیست) خواهد بود.
چگونه میتوان از تورم مفصل زانو جلوگیری کرد
همانطور که گفتیم متورم شدن زانو به دلیل وارد شدن آسیب یا بیماری زمینهای است. برای جلوگیری از این عارضه باید به نکاتی همچون موارد زیر دقت داشته باشید:
ماهیچههای اطراف زانو را تقویت کنید
قوی کردن ماهیچههای اطراف مفصل میتواند به کاهش فشار بر مفصل کمک کند.
از فعالیتهای ورزشی پر فشار خودداری کنید
برخی از فعالیتها مانند ایروبیک در آب و شنا میتواند گزینههای خوبی برای ورزش کم فشار باشد.
به وزن متناسب برسید
اضافه وزن منجر به آسیبهایی از جمله ساییدگی و پارگی خواهد شد که در نهایت تورم زانو را به همراه دارد.
نحوه تشخیص تورم مفصل زانو چگونه است
ابتدا باید شرح حال خود را برای پزشک توضیح دهید، سپس معاینات فیزیکی برای شما انجام میگیرد. گاهی ممکن است آزمایشاتی نیز برای بیمار انجام شود که این موارد به شرح زیر است:
اشعه ایکس
تصویربرداری با اشعه ایکس میتواند هرگونه موارد احتمالی مانند شکستگی یا دررفتگی استخوان را رد کرد و در تشخیص بیماریهایی همچون آرتریت موثر است.
سونوگرافی
این آزمایش میتوان هرگونه مشکلات احتمالی مانند آرتریت یا اختلالات تاثیرگذار در تاندون و رباطها را مورد بررسی قرار داد.
MRI
با انجام این آزمایش آسیبهای تاندونی، رباط و بافت نرم که در تصویربرداری اشعه ایکس قابل مشاهده نیست، مورد بررسی قرار میگیرد.
آسپیراسیون مفصلی (آرتروسنتز)
پزشک مایع داخل زانو را خارج میکند تا برخی از موارد را بررسی کند از جمله:
خون
گاهی ممکن است به دلیل اختلالات خونریزی دچار چنین عارضهای شده باشید.
باکتری
گاهی باکتریها منجر به عفونت میشوند.
نقرس
کریستالهایی در نقرس یا شبه نقرس وجود دارد.
تورم مفصل زانو چه درمانی دارد
بسته به علت تورم زانو، شدت و سابقه بیماری فرد درمانهای متفاوت و موثری در نظر گرفته میشود. بهطور کلی درمانهایی که برای بیماران در نظر گرفته میشود شامل داروهای ضد درد و روشهایی برای خارج کردن مایع از مفصل زانو است.
دارو درمانی
اگر مسکنهای بدون نسخه برای بیمار موثر عمل نکند، پزشک داروهای دیگری را برای بیمار در نظر میگیرد. جهت تسکین التهاب پزشک داروهای کورتیکواستروئید خوراکی مانند پردنیزون را برای بیمار تجویز میکند.
انواع دیگر استروئیدها به این صورت است که میتوانید به صورت مستقیم به زانو تزریق کرد که به این روش تزریق استروئید گفته میشود.
جراحی و سایر روشهای درمانی
گاهی درمان اصلی که برای بیمار در نظر گرفته میشود میتواند شامل موارد زیر باشد:
آرتروسنتز
خارج کردن مایع از زانو میتواند به کاهش فشار بر مفصل زانو کمک کند. پزشک پس از خارج کردن مایع تجمعیافته در مفصل برای درمان التهاب، کورتیکواستروئید را به مفصل تزریق خواهد کرد.
آرتروسکوپی
یک لوله نازک همراه با دوربینی که در انتهای آن قرار دارد از طریق یک برش کوچک در مفصل زانو وارد میشود. با استفاده از این روش درمانی میتوان آسیب وارد شده به زانو را ترمیم کرد.
تعویض مفصل زانو
اگر وزن روی مفصل زانو غیرقابل تحمل باشد، ممکن است بیمار در نهایت نیاز به عمل جراحی تعویض مفصل زانو داشته باشد.
در نهایت پزشک فیزیوتراپی را برای بهبود عملکرد و قدرت زانو برای بیماران در نظر میگیرد تا بتوانند همانند گذشته فعالیتهای خود را انجام دهند.
تغییر سبک زندگی و درمانهای خانگی
مراقبتهایی که باید برای درمان تورم مفصل زانو در نظر داشته باشید به شرح زیر است:
استراحت دادن به زانو
تا جایی که ممکن است نباید فشاری روی زانو وارد شود.
استفاده از کمپرس یخ و قرار دادن پا در ارتفاع
جهت کنترل درد و ورم مفصل هر دو یا چهار ساعت باید به مدت ۱۵ الی ۲۰ دقیقه کمپرس یخ را روی زانوی خود قرار دهید.
زمانی که کمپرس یخ را روی زانوی خود قرار میدهید، باید زانو بالاتر از سطح قلب قرار گرفته باشد. برای انجام این راهکار درمانی باید در زیر پای خود از بالشتی با ارتفاع زیاد استفاده کنید.
مصرف مسکن
داروهای بدون نسخه مانند استامینوفن یا ایبوپروفن میتواند به کاهش درد زانو کمک کند.
سبزیجات ریشهدار و سیر
سبزیجات ریشهای و معطر مانند سیر، پیاز، زنجبیل و زردچوبه خواص ضد التهابی دارند. این موارد میتواند به تسکین درد مفاصل و سایر علائم آرتریت کمک کند. این موارد را میتوانید برای پخت غذا جهت طعم بهتر و همچنین به هدف تقویت مفصل اضافه کرد.
از مواردی که باید خودداری کنید:
- غذاهای فراوری شده
- غذاهای سرخ شده
- شکر و کربوهیدراتهای تصفیه شده
- روغنهای سرشار از اسیدهای چرب امگا ۶ و چربیهای اشباع شده
بهترین پماد برای ورم زانو
توصیه میکنیم خودسرانه هیچ درمان دارویی را بدون مشورت پزشک استفاده نکنید؛ اما با این حال کرمهای دیکلوفناک از بهترین پمادهایی است که میتوانید برای ورم زانو استفاده کنید.
آیا ورم زانو خطرناک است؟
همیشه اینطور نیست که تورم زانو شرایط خطرناکی باشد. مواقعی که با روشهای خانگی تورم زانو تسکین پیدا نکرد و در مقایسه با زانوی دیگر احساس گرما در زانو داشتید، این شرایط ممکن است نشان دهنده عفونت داخل مفصل باشد.
افرادی که آرتروز زانو دارند ممکن است کمی تورم در ناحیه زانو داشته باشند؛ اما شروع سریع تورم که بررسی کاسه زانو را دشوار میکند به این معنی است که مشکلی جدی برای شما رخ داده است.
درمان خانگی ورم زانو
راهکارهایی که به کاهش تورم کمک میکند به شرح زیر است:
- پای آسیب دیده خود را بالا نگهدارید.
- پا و زانوی خود را ماساژ دهید.
- حداقل باید یک بار در طی روز به مدت ۱۵ تا ۲۰ دقیقه یک کیسه یخ را به دور حوله بپیچید و روی زانو بگذارید.
- تمریناتی را انجام دهید که به افزایش قدرت عضلات کمک میکند.
- داروی ضد التهابی بدون نسخه مصرف کنید.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد
اگر مشکل ایجاد شده با استراحت بهبود پیدا نکرد یا همراه با علائم دیگری بود، با پزشک مشورت کنید. همچنین پس از آسیبهای ناگهانی نیاز به مراجعه به پزشک دارید. اگر علائمی مانند تب یا چرک ناشی از زخم داشتید، باید فورا بررسی شوید.