علت قفل شدن زانو
قفل شدن زانو یکی از مشکلاتی است که افراد با آن دست و پنجه نرم می‌کنند. زانوها از مهم‌ترین مفاصل در بدن انسان هستند.
زانو علاوه بر این که وظیفه تحمل وزن بدن را دارد، بسیار از فعالیت‌های روزمره مانند ایستادن، راه رفتن و بالا رفتن از پله‌ها را نیز امکان‌پذیر می‌کند.
به دلیل فعالیت‌های مکرر در زانو، این قسمت از بدن در معرض آسیب‌دیدگی قرار می‌گیرد. همچنین امکان قفل شدن زانو نیز وجود دارد که در این شرایط فرد نمی‌تواند زانوی خود را خم یا صاف کند.
دو نوع زانوی قفل شده وجود دارد، زانوی قفل شده کاذب و زانوی قفل شده حقیقی.
منظور از قفل شدن زانو چیست؟
قفل شدن زانو زمانی رخ می‌دهد که فرد نتواند زانوی خود را خم یا صاف کند که به دو صورت ایجاد می‌شود:
زانو قفل شده کاذب
زانوی قفل شده کاذب زمانی رخ می‌دهد که درد شدید زانو باعث اسپاسم و انقباض عضلات زانو شود. در واقع این مکانیسم دفاعی بدن است که برای جلوگیری از حرکات زانو به این شکل می‌شود.
با محدود کردن زانو از آسیب بیشتر جلوگیری خواهد شد. اگرچه سفت شدن و تورم عضلانی خم یا صاف کردن زانو را دردناک می‌کند؛ اما، ناتوانی در تکان دادن مفصل زانو وجود ندارد.
زانوی قفل شده حقیقی
زانوی قفل شده حقیقی زمانی رخ می‌دهد که موردی به صورت فیزیکی، مانع از خم یا صاف شدن زانو شود. زمانی که فرد زانوی قفل شده واقعی را تجربه کند، مفصل زانو در یک وضعیت گیر می‌کند و به هیچ وجه نمی‌تواند حرکتی داشته باشد.
علت قفل شدن زانو چیست
قفل شدن زانو بسته به نوع آن، دلایل مختلفی دارد که این موارد به شرح زیر است.
دلایل قفل شدن کاذب زانو:
- درد ناشی از آسیب زانو
- التهاب ناشی از آسیب یا بیماری دژنراتیو مفصل (استئوآرتریت)
- سندرم پلیکا که منظور التهاب بافت مفصل زانو است.
- ناهنجاری کشکک، قسمتی که کاسه زانو به درستی حرکت نمی‌کند.
دلایل قفل شدن حقیقی زانو:
پارگی منیسک
منیسک‌ها دو تکه غضروف c شکل هستند که در دو طرف مفصل زانو قرار گرفته‌اند. آنها به عنوان بالشتک بین استخوان‌های ساق پا و ران قرار دارند.
در صورتی که منیسک پاره شود، یک قطعه می‌تواند جدا شود و در مفصل زانو گیر کند و در نهایت باعث قفل شدن زانو شود.
این عارضه می‌تواند در حین چرخش شدید زانو رخ دهد. از دلایل احتمالی دیگر می‌توان به استفاده بیش از حد از زانو و تغییرات دژنراتیو اشاره کرد.
بیشتر بخوانید: درمان پارگی مینیسک زانو
لوزبادی در زانو
مواردی مانند غضروف یا قطعه‌ای از استخوان می‌تواند در مفصل فرو رود و باعث قفل شدن زانو شوند. لوز بادی ممکن است به دلیل آسیب یا آرتروز ایجاد شود.
در رفتگی کشکک
برخی از آسیب‌هایی که به زانو وارد می‌شوند، ممکن است باعث خارج شدن کاسه زانو یا کشکک از موقعیت خود شوند که به این دررفتگی کشکک می‌گویند، چنین شرایطی می‌تواند منجر به قفل شدن زانو شود.
التهاب مفصل زانو
اگر ساختارهای داخل مفصل زانو متورم و ملتهب شوند، ممکن است مانع حرکت دادن زانو شود. تورم به دلیل آسیب، فعالیت بیش از حد یا آرتروز رخ می‌دهد.
بیشتر بخوانید: علت التهاب مفصل زانو
قفل شدن زانو به صورت کاذب چه علائمی دارد؟
از علائم اصلی این عارضه می‌توان به درد اشاره کرد. فرد ممکن است چنین علائمی را تجربه کند:
- احساس قفل شدن کوتاه مدت در زانو
- احساس گرفتگی در زانو
- احساس بی ثباتی در زانو
علائم قفل شدن واقعی زانو
در صورتی که قفل شدن زانو به صورت واقعی باشد، شما در صاف یا خم کردن زانو دچار مشکل می‌شوید.
در صورتی که لوز بادی داخل مفصل منجر به قفل شدن واقعی زانو شود، ممکن است فرد علائم دیگری را نیز تجربه کند که این موارد به شرح زیر است:
- سفتی مزمن در زانو
- مشکل در صاف کردن زانو
- احساس ترکیدن در زانو
- مشاهده برآمدگی در قسمتی از زانو
- درد و تورم متناوب در زانو
نحوه تشخیص قفل شدن زانو چگونه است؟
پزشک ابتدا با پرسیدن در خصوص علائم شما شروع می‌کند، سپس معاینات فیزیکی را انجام می‌دهد تا علائمی مانند کبودی، التهاب و حساسیت را مورد بررسی قرار دهد.
گاهی اوقات پزشک برای تشخیص دقیق ممکن است تصویربرداری را برای تشخیص دقیق به کارگیرد. نمونه‌ای از این آزمایش‌ها به شرح زیر است:
- MRI
- CT اسکن
- اشعه ایکس
- سونوگرافی
آزمایشات دیگر نیز می‌تواند به پزشک کمک کند تا علائم التهاب یا عفونت را مورد بررسی قرار دهد. این موارد شامل آزمایش خون و روشی به نام آرتروسنتز است.
درمان قفل شدن زانو
درمان‌هایی که برای این عارضه در نظر گرفته می‌شود، بسته به علت آن می‌تواند متفاوت باشد.
مطالب مرتبط: علت تق تق زانو
پارگی مینیسک
اگر پارگی کوچک و در قسمت خارجی منیسک باشد، پزشک ممکن است راهکار درمانی RICE را پیشنهاد دهد. در واقع به این صورت:
استراحت دادن به پا
فعالیت‌هایی که منجر به درد می‌شود را باید متوقف کنید.
استفاده از کیسه یخ
یخ را به مدت ۱۵ تا ۲۰ دقیقه چند بار در روز بر قسمت آسیب دیده قرار دهید.
فشرده سازی پا
با استفاده با یک باند، باید پای خود را ببندید.
ارتفاع
زانو را باید بالاتر از قلب قرار دهید که به خارج شدن خون اضافی در زانو کمک می‌کند و تورم را کاهش می‌دهد. داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی مانند ایبوپروفن نیز می‌تواند به کاهش درد و التهاب کمک کند.
در برخی از موارد پزشک ممکن است فیزیوتراپی را برای افزایش حرکت در مفصل زانو توصیه کند.
لوزبادی در زانو
اگر غضروف یا استخوان باعث قفل شدن در زانو شود، ممکن است برای برداشتن آن نیاز به جراحی داشته باشید.
دلایل دیگر
دلایل دیگر مانند مشکل در کشکک یا سندرم پلیکا، معمولا به فیزیوتراپی در کنار یخ، استراحت و داروهای ضد التهابی نیاز دارند.
