عصب شعاعی بسیاری از عملکردهای حرکتی دست از چرخش ساعد تا صاف کردن مچ دست و انگشتان را بر عهده دارد. سندرم تونل رادیال زمانی رخ میدهد که عصب هنگام عبور از تونل رادیال در ساعد فشرده میشود، این حرکت ساده برای این دسته از افراد بسیار دشوار و دردناک است.
منظور از سندرم تونل رادیال چیست
عصب شعاعی یکی از سه عصب در ساعد شماست که از کنار گردن، پشت بازو و از ساعد و به سمت دست عبور میکند. عصب شعاعی وظیفه بسیاری از حرکات بازو از جمله چرخش ساعد، حرکت مچ دست، آرنج و انگشتان را بر عهده دارد.
زمانی که عصب به آرنج میرسد، از تونل شعاعی که مجموعهای از عضلات است، عبور میکند. این عارضه زمانی رخ میدهد که عصب هنگام ورود به تونل رادیال تحت فشار قرار میگیرد.
چنین حالتی باعث ایجاد فشار ناخواسته روی عصب رادیال میشود که اغلب درد آزاردهندهای را به دنبال دارد.
چه افرادی بیشتر در معرض خطر ابتلا به سندرم تونل رادیال هستند؟
این عارضه بیشتر در افراد بین ۳۰ تا ۵۰ سال رخ میدهد. همچنین احتمال ابتلا در خانمها بیشتر از آقایان است. عوامل خاصی نیز وجود دارد که شما را در معرض خطر ابتلا به سندرم تونل رادیال قرار میدهد، این موارد به شرح زیر است:
- عدم قدرت و انعطافپذیری در بازو و مچ دست
- دیابت
- گرم نکردن قبل از ورزش
- تیروئید کم کار
- تورمورها یا کیستهای گانگلیونی در بازو
- ایجاد تورم در بازو
- ملتهب شدن عصب رادیال
خوشبختانه این بیماری بسیار نادر است.
آشنایی با علائم سندرم تونل رادیال
احتمالا در قسمت آرنج خود هنگام لمس، درد و حساسیت را تجربه خواهید کرد. احساس درد در بیماران، شرایط آزاردهندهای ایجاد میکند و پس از گذشت مدت کمی بیمار احساس خستگی خواهد داشت.
فعالیتهای خاصی میتواند در بدتر شدن علائم نقش داشته باشد که این موارد به شرح زیر است:
- فعالیتهایی که نیاز به استفاده از ساعد یا مچ دست دارد.
- بلند کردن اجسام سنگین
- دراز کردن بیش از حد آرنج
- چرخش در ساعد
- خم کردن مچ دست
با گذشت زمان این بیماری عضلات ساعد و قدرت کلی مچ دست را تضعیف میکند و همچنین گرفتن و بلند کردن برخی چیزها برای شما دشوار خواهد شد.
علاوه بر این امکان بدتر شدن درد هنگام خواب وجود دارد. گاهی اوقات میتواند منجر به افتادگی مچ دست شود به این معنی که توانایی بلند کردن دست خود را از نقطهای به نقطه دیگری از دست میدهید.
آرنج تنیس بازان یکی از بیماریهایی است که علائم مشابهی ایجاد میکند.
علت سندرم تونل رادیال
زمانی که تونل شعاعی و تمامی ساختارهای آن ملتهب میشود، فشار زیادی به عصب وارد میکند و در نهایت منجر به چنین عارضهای میشود.
بهطور کلی چندین فعالیت مختلف وجود دارد که میتواند باعث ایجاد سندرم رادیال شود که این موارد به شرح زیر است:
تکرار حرکات خاص (اغلب در محل کار)
بهطور مثال فعالیتهایی مانند تایپ کردن یا استفاده از پیچ گوشتی نمونهای از مواردی هستند که احتمال این بیماری را افزایش میدهد.
انجام مکرر فعالیتهای پر فشار و کششی
مثالی که در این باره وجود دارد پرتاب توپ فوتبال یا بیسبال است، زمانی که ابتدا بازوی خود را به سمت عقب میبرید و سپس به سمت جلو فشار میدهید تا توپ را پرتاب کنید.
از دیگر موارد احتمالی:
- یک ضربه مستقیم و محکم به آرنج یا ساعد
- خم کردن مکرر مچ دست
سندرم تونل رادیال چگونه تشخیص داده میشود
هیچ آزمایش مشخصی برای این بیماری وجود ندارد و به همین جهت تشخیص این بیماری کمی دشوار میشود.
با این حال پزشک گاهی برای رد سایر آسیبها یا دیگر شرایط احتمالی، آزمایش تصویربرداری اشعه ایکس، MRI یا الکترومیوگرافی را تجویز خواهد کرد.
بیشتر بخوانید: سندرم کمپارتمان
قبل از معاینه آرنج و ساعد در خصوص درد، سابقه پزشکی و علائم شما سوال خواهد شد. در نهایت به دو صورت این بیماری را تشخیص خواهند داد:
معاینه فیزیکی
طی این معاینه از شما خواسته میشود که کف دست خود را از حالت رو به پایین، به حالت بالا به شکل مقاومت بچرخانید. اگر در ساعد خود درد احساس میکنید، احتمالا نشانهای از بیماری سندرم تونل رادیال است.
بخش دیگر این آزمایش به این صورت است که باید انگشت وسط خود را در مقابل مقاومت صاف نگه دارید. اگر انجام این کار برای شما دردناک است میتواند نشانه این بیماری باشد.
الکترومیوگرافی (EMG)
در برخی مواقع ممکن است نیاز به انجام الکترومیوگرافی داشته باشید. این آزمایش به پزشک این امکان را میدهد تا مشاهده کند که عضلات و اعصاب شما چه عملکردی دارد.
الکترومیوگرافی دارای دو بخش است، یک مورد بهصورت بررسی هدایت عصبی و دیگری EMG سوزنی است. اگر نتایج نشان دهد درد ناشی از آسیب به عصب رادیال در تونل رادیال است، در نهایت سندرم تونل رادیال تشخیص داده خواهد شد.
این بیماری چگونه درمان میشود؟
بهترین روش درمانی، توقف یا کاهش فعالیت شدید است که منجر به علائم میشود. سعی کنید به بازوهای خود استراحت دهید و از هر حرکتی که منجر به درد میشود، خودداری کنید.
استراحت و درمان دارویی بهطور کلی در کاهش علائم سه تا شش هفته برای اکثر افراد موفق عمل میکند. اگر پس از خودداری از این موارد همچنان احساس درد دارید، چند مورد برای درمان در نظر گرفته میشود:
- مصرف داروهای ضدالتهابی بدون نسخه
- در صورت نیاز تزریق استروئید از سوی متخصص درد جهت تسکین التهاب و فشار روی عصب رادیال
- استفاده از آتل مچ یا آرنج برای کاهش حرکت و تحریک عصب رادیال
همچنین میتوانید تمرینات فیزیوتراپی مختلفی را برای درمان این عارضه در نظر داشته باشید.
آیا انجام عمل جراحی برای درمان سندرم رادیال موثر است
در مرحله اول متخصص درد سعی بر این دارد که با روشهای غیر جراحی بیماری را درمان کند و در اغلب نتایج موفقیتآمیزی حاصل میشود. در مواقع نادر که بیمار بهبودی را احساس نمیکند، باید عمل جراحی انجام گیرد.
هدف از عمل جراحی، برداشتن فشار از روی عصب رادیال هنگام عبور از تونل رادیال است. جراح این عمل را با ایجاد یک برش، درست در زیر قسمت خارجی آرنج و داخل ساعد شروع میکند.
پس از حرکت در اطراف بافتهای عضلانی در تونل شعاعی، متوجه میشوند که عصب دقیقا در کدام قسمت تحت فشار است.
سپس جراح قسمتهایی از تونل رادیال را که عصب تحت فشار قرار میگیرد، برش میدهد و این پروسه باعث گسترش تونل میشود. پس از اتمام عمل، برشها مجددا به یکدیگر متصل میشوند.
این جراحی را میتوان بهصورت سرپایی انجام داد و نیازی به بستری شدن در بیمارستان نیست؛ بسته به صلاحدید پزشک و شرایط بیمار با بی حسی موضعی و بیهوشی انجام میشود.
آیا سندرم تونل رادیال برطرف میشود
اگر به دنبال راهکارهای درمانی برای این بیماری نباشید، نه تنها رفع نمیشود، بلکه بدتر نیز خواهد شد. در نهایت انجام برخی از فعالیتها در طول زمان سختتر میشود.
اگر از فعالیتهایی که منجر به درد و علائم میشود، خودداری نکنید ممکن است در نهایت با درد مزمن در ساعد خود مواجه شوید. بنابراین باید به سرعت اقدام به درمان کنید.