منظور از آب آوردن زانو چیست
با وجود اینکه آب آوردن زانو نوعی عارضه در زانو است؛ اما همه ما مقدار کمی مایع در مفصل‌های خود داریم که به روانکاری مفاصل کمک می‌کند و اصطکاک را کاهش می‌دهد. همچنین با وجود مایع چرخش مفصل به راحتی امکان‌پذیر است.
آب آوردن زانو زمانی رخ می‌دهد که مایع بیش از حدی در اطراف مفصل جمع شود. چنین حالتی به دنبال وارد شدن آسیب، عفونت یا شرایط دیگر پزشکی رخ می‌دهد.
آب آوردن زانو چه علائمی دارد
گاهی اوقات شما تنها این بیماری را در یک زانوی خود مشاهده می‌کنید و متوجه سنگینی در مفصل می‌شوید، همچنین در مقایسه با زانوی دیگر ظاهری متورم دارد یا دچار التهاب مفصل زانو شده‌اید.
از علائم دیگر این بیماری می‌توان به این موارد اشاره کرد:
- تورم و قرمزی پوست اطراف کاسه زانو
- سفتی مفاصل و مشکل در صاف یا خم کردن پا
- درد و حساسیت به خصوص هنگام فشار وارد شدن به زانو
- گرم‌تر شدن زانوی آب آورده نسبت به زانوی سالم
- سخت‌تر شدن فعالیت‌هایی مانند راه رفتن، بالا رفتن از پله‌ها یا دیگر فعالیت‌های روزمره
علت آب آوردن زانو چیست
دلایل زیادی در ایجاد این عارضه نقش دارد که این موارد احتمالی به شرح زیر است:
- فعالیت بیش از حد با مفصل و به دنبال آن، آسیب مکرر به زانو
- پارگی رباط یا غضروف (مینیسک)
- شکستگی استخوان
- عفونت باکتریایی
- بورسیت در جلوی کشکک
- استئوآرتریت یا آرتریت روماتوئید
- نقرس
- کیست یا تومور
این مایع گلبول‌های سفید خون و مواد شیمیایی خاصی آزاد می‌کند. علاوه بر این از گلبول‌های قرمز خون و روان‌کننده‌های طبیعی تشکیل شده‌اند.
زمانی که زانو آسیب می‌بیند، بدن به‌طور طبیعی مایعاتی را برای محافظت از آن تولید می‌کند. گاهی اوقات مایعات بیش از حدی در زانو ایجاد می‌شود.
چه افرادی مستعد ابتلا به آب آوردن زانو هستند
هر فردی ممکن است آسیب غیرمنتظره به زانو را تجربه کند. گاهی مواردی خطر ابتلا به این بیماری را افزایش می‌دهد که این موارد به شرح زیر است:
سن
معمولا احتمال مشکلات زانو با افزایش سن بیشتر می‌شود.
ورزش
برخی از ورزش‌ها مانند کشتی، بسکتبال و فوتبال زانوها را تحت فشار قرار می‌دهد.
فعالیت کاری
به‌طور مثال افرادی مانند باغبان‌ها و افرادی که به واسطه شغل‌شان، فعالیت زیادی با زانوی خود انجام می‌دهند، در معرض خطر بیشتر تجمع مایع در بورس یا ایجاد بورسیت جلوی کشکک هستند.
وزن
اضافه وزن به مفصل زانو فشار وارد می‌کند و منجر به انحطاط می‌شود.
شرایط سلامتی
استئوآرتریت و آرتریت روماتوئید باعث ایجاد مشکلاتی در زانو می‌شود و اگر اضافه وزن داشته باشید، احتمال ایجاد این بیماری دو چندان خواهد شد.
نحوه تشخیص آب آوردن زانو چگونه است
امکان زانو درد طی مدت کوتاه برای هر فردی وجود دارد. در بسیاری از موارد انجام راهکارهای درمانی از جمله روش RICE که به‌صورت قرار دادن پا در ارتفاع، استراحت دادن به پا، گذاشتن یخ در محل آسیب‌دیده و مصرف مسکن‌های بدون نسخه است، در اغلب مواقع منجر به بهبودی زانو می‌شود.
علائمی که نیاز به مراجعه به پزشک دارد به شرح زیر است:
- آسیب‌دیدگی جدی در ناحیه زانو دارید.
- نمی‌توانید زانو خود را خم یا صاف کنید.
- نمی‌توانید بیش از چند دقیقه راحت بایستید یا راه بروید.
- زانوی شما هنگام لمس گرم، قرمز یا بزرگتر از زانوی دیگری است.
- حساسیت و درد زانو بهبود پیدا نمی‌کند.
هنگام مراجعه به فوق تخصص درد، در خصوص سابقه پزشکی شما سوال می‌کند. هرگونه سابقه آسیب و فعالیت‌های فیزیکی که داشته‌اید مانند انجام تمریناتی که به زانوها فشار وارد کرده است را حتما در نظر داشته باشید.
پزشک همچنین یک معاینه فیزیکی برای بررسی دامنه حرکتی انجام خواهد داد. در مراحل بعدی گاهی آسپیراسیون مفصل که همان فرایند خارج کردن مایع آب زانو است، برای بیمار در نظر گرفته می‌شود.
طی این روش یک سوزن بلند و نازک در مفصل وارد می‌شود تا آب زانو را خارج کنند. آب زانو برای بررسی چنین مواردی خارج می‌شود:
- باکتری‌هایی که منجر به عفونت می‌شود.
- کریستال‌ها، گلوکز و پروتئین‌هایی که نشان‌دهنده نقرس یا سایر بیماری‌هاست.
- سلول‌های خونی که نشان‌دهنده وارد شدن آسیب به زانو است.
- برداشتن مقداری از مایع که فشار زانوی شما را کاهش می‌دهد.
عکسبرداری مانند اشعه ایکس، ام آر آی، سی تی اسکن و سونوگرافی نیز به تعیین علت مشکل کمک می‌کند.
آیا آب آوردن زانو قابل درمان است
تشخیص علت آب آوردن زانو تعیین‌کننده روش درمانی مناسب است. موارد احتمالی به شرح زیر است:
- داروهای ضدالتهاب و ضد درد
- در صورت وجود عفونت، آنتی بیوتیک
- کورتیکو استروئیدهای خوراکی یا تزریقی
- آرتروسکوپی
- آسپیراسیون مفصل برای کاهش موقت فشار که گاهی کورتیکواستروئید نیز تزریق می‌شود.
- فیزیوتراپی برای بهبود انعطاف‌پذیری و بازگشت قدرت در عضلات اطراف مفصل
اگر مفصل زانو با درمان‌های ذکر شده بهبود پیدا نکند، معمولا برداشتن کیسه بورس یا جراحی ضرورت پیدا می‌کند. در موارد شدید عمل جراحی برای بیمار انجام گیرد.
بیشتر بخوانید: علت و درمان کوفتگی زانو
خود درمانی برای بهبود آب آوردن زانو
استفاده از زانوبند گزینه خوبی برای تسکین زانو درد است؛ اما قبل از استفاده و تهیه آن حتما با پزشک مشورت داشته باشید تا نوع مناسبی را با توجه به شرایط خود خریداری کنید.
به‌طور کلی اقداماتی که باید انجام دهید به شرح زیر است:
در صورت درد و تورم، به زانوی خود استراحت دهید و از فعالیت‌هایی که فشار زیادی به زانو وارد می‌کند، خودداری کنید.
اگر این مشکل طی طولانی مدت برای شما ایجاد شده است، ورزش‌های شدید ورزشی یا حرکات تکراری زانو را کنار بگذارید.
- در صورت نیاز از مسکن‌های بدون نسخه یا ضد التهاب استفاده کنید.
- پای خود را در ارتفاع قرار دهید و هر دو تا چهار ساعت به مدت ۱۵ تا ۲۰ دقیقه یخ را روی زانو بگذارید. در واقع در حالت ایده‌آل باید زانوی خود را بالاتر از قلب قرار دهید.
- برای جلوگیری از آسیب به زانو باید وزن نرمالی داشته باشید.
- برای اینکه ماهیچه‌های اطراف زانو را تقویت کنید، باید پاهای خود را ورزش دهید. ورزش‌هایی مانند شنا و ایروبیک در آب که به زانو فشار وارد نمی‌کند را انجام دهید.
آیا راهکاری برای جلوگیری از آب آوردن زانو وجود دارد
همیشه نمی‌توان از این بیماری جلوگیری کرد؛ با این حال چندین راهکار وجود دارد که می‌توانید انجام دهید تا احتمال ابتلا به این بیماری کمتر شود:
- باید محدوده وزن نرمالی داشته باشید.
- عضلات اطراف مفصل را تقویت کنید و تمریناتی را انجام دهید که آسیب به زانو وارد نشود.
- اگر فعالیتی انجام می‌دهید که احتمال ضربه به زانو وجود دارد، باید از زانوبند استفاده کنید.
- در طول روز نباید تمرینات کششی پا را انجام دهید.
اگر فکر می‌کنید که زانوی شما آسیب دیده است، قبل از اینکه مفصل دچار آسیب بیشتری شود حتما به پزشک مراجعه کنید.
