انواع دردهایی که توسط متخصصین درد درمان میشود
همه ما تجربه درد در قسمتهای مختلفی از بدن را داریم. اغلب افراد ترجیح میدهند تا یک روش خانگی برای درمان خود در نظر بگیرند. در واقع تعداد کمی از افراد به پزشک مراجعه میکنند.
آیا تابهحال در خصوص پزشک فوق تخصص درد چیزی شنیدهاید؟ این پزشکان با انواع دردهای مزمن و حاد آشنایی دارند و میتوانند علت ایجاد بروز آنها را شناسایی کنند و متناسب با شرایط بیمار درمانی مناسب در نظر بگیرند.
آشنایی با انواع درد
در واقع زمانی که بیماران احساس ناخوشایندی را در قسمتهای مختلفی از بدن خود احساس میکنند، اصطلاح درد را به کار میبرند. این احساس ناخوشایند به چند دسته مختلف تقسیم میشود که در ادامه برای شما ذکر خواهیم کرد:
- مزمن
- حاد
- دردهای استخوانی
- درد ناشی از عصب
- دردهای گسترش یافته
- فانتومی
- بافت نرم
- ارجاعی
درد حاد
نوع حاد آن بهصورت ناگهانی ایجاد میشود و فقط برای مدت کوتاهی باقی میماند، در واقع افرادی که دچار آن میشوند، تنها ممکن است چند دقیقه، چند ساعت، چند روز یا گاهی دو ماه این احساس را تجربه کند. معمولا چنین دردهایی بر اثر یک آسیب خاص ایجاد میشود، همانند موارد زیر:
- شکستگی استخوان
- تصادف با اتومبیل
- سوختگی یا بریدگی
- عمل جراحی
- درد پس از زایمان
درد مزمن
به دردی اطلاق میشود که بیش از ۶ ماه ادامه داشته باشد و حتی شاید در تمام روز بیمار آن را احساس کند. ممکن است ابتدا بهصورت درد حاد شروع شود. نوع مزمن در افراد مختلف از خفیف تا شدید وجود دارد. در اغلب مواقع این دردها بهدلیل موارد زیر ایجاد میشود:
- آرتروز
- کمردرد (دیسک کمر)
- دیابت
- سرطان
- مشکلات ناشی از گردش خون
- فیبرومیالژیا
- سردرد
درد مزمن کیفیت زندگی بیمار را تحت تأثیر قرار میدهد و حتی قادر نیست به محل کار خود بازگردد یا کارهای ساده روزمره را انجام دهد. در نهایت این شرایط زندگی منجر به افسردگی بیمار خواهد شد.
دردهای گسترش یافته
دردهایی که گسترش یافتهاند، معمولا با فزایش ناگهانی روبهرو بودهاند و گاهی شدید هستند. معمولا در افرادی که دچار درد مزمن ناشی از بیماریهایی مانند آرتروز، سرطان یا فیبرومیالژیا بودهاند، مشاهده شده است. نوع گسترش یافته در اغلب مواقع هنگام ورزش کردن یا فعالیت بدنی، سرفه، استرس و غیره ایجاد میشود.
استخوان درد
درد در یک یا چند استخوان ایجاد میشود که ممکن است در حین ورزش یا حتی استراحت کردن احساس شود. دردهای استخوانی در اغلب مواقع بهدلیل سرطان، شکستگی، کمبود مواد معدنی، عفونت، کم خونی داسی شکل یا پوکی استخوان ایجاد میشود.
درد عصب
از آسیب عصبی یا التهاب ایجاد میشود که بهصورت تیر کشنده یا سوزش از سوی بیماران گزارش شده است. به این نوع بیماری، «نورالژی» یا «نوروپاتیک» نیز گفته میشود. همچنین بیمارانی نیز بودهاند که اینگونه دردها را بهصورت شوک الکتریکی توصیف میکنند و در اغلب مواقع هنگام شب این شرایط بدتر میشود.
درد عصبی منجر به اختلال زندگی روزمره میشود و در همه امور از جمله فعالیت روزانه، فعالیت بدنی و شغل بیمار تأثیر میگذارد. اغلب افراد به سرما حساس هستند و با کوچکترین لمس، درد را احساس میکنند. بیشتر بیمارانی که دچار آن هستند پس از مدتی دچار افسردگی و اضطراب میشوند. دلایلی که منجر به درد عصبی میشود شامل موارد زیر است:
- آسیب به مغز، عصب و نخاع
- مشکلاتی در گردش خون
- سرطان
- اعتیاد به الکل
- زونا
- سکته
- کمبود ویتامین B12
- اسکلروز چندگانه
- قطع عضو
- دیابت
درد فانتوم
در قسمتی از بدن احساس میشود که دیگر وجود ندارد. بهعنوان مثال در افرادی که قطع عضو شدهاند، احساس میشود. تحقیقاتی که در این خصوص انجام شده نشان میدهد که این درد بر اساس مشکل روانشناختی است، اما امروزه معتقدند که این احساس واقعی از مغز و نخاع ناشی میشود که اغلب با گذشت زمان بهتر خواهد شد.
درد بافت نرم
در اثر آسیب یا التهاب عضلات، رباطها و بافت ایجاد میشود که معمولا با تورم و کبودی همراه است. دلایلی که منجر به ایجاد این عارضه میشود شامل موارد زیر است:
- احساس درد در کمر و گردن
- بورسیت
- فیبرومیالژیا
- درد سیاتیک
- درد در عضلات گرداننده شانه
- آسیبهای ورزشی مانند پیچ خوردگی یا شکستگی
- سندرم مفصل گیجگاهی فکی (TMJ)
درد ارجاعی
در یک قسمت خاص از بدن ایجاد میشود، اما ناشی از آسیب و التهاب در اندام دیگری است. بهعنوان مثال هنگامی که فردی دچار حمله قلبی میشود در قسمتهایی مانند گردن، شانه چپ و بازو احساس درد دارد. در واقع نوع ارجاعی به این دلیل ایجاد میشود که شبکه اعصاب حسی به یکدیگر پیوستهاند و میتواند در قسمتهای مختلفی از بدن احساس شود.
بهطور کلی هنگامی که به پزشک مراجعه میکنید، آنها میتوانند به روشهای مختلفی علت و نوع درد ایجاد شده را تشخیص دهند و درمانی مؤثر برای شما در نظر بگیرند.
مقیاس اندازهگیری درد
با اندازهگیری درد میتوانید میزان آن را در یک روز مشخص کنید و همچنین شدت درد را واضحتر برای پزشک بیان کنید.
همچنین با دانستن مقیاس اندازهگیری متوجه میشوید چه عاملی و به چه میزانی در بهبودی یا بدتر شدن آن تاثیر دارد. درد خود را باید در مقیاس ۰ تا ۱۰ مورد ارزیابی قرار دهید.
۰: دردی ندارید.
۱-۳: درد آزاردهندهای را تجربه میکنید.
۴-۶: شدت درد متوسطی دارید که با فعالیتهای روزانه مانند کار و فعالیتهای سرگرمی تداخل ایجاد میکند.
۷-۱۰: درد شدیدی که مانع از فعالیتهای روزانه شما میشود.
پزشک بر اساس مقیاسی که ذکر کردیم متوجه میزان درد شما میشود و درمان مناسبی برای شما در نظر گرفته خواهد شد.
چه بیماریهایی نیاز به کنترل درد توسط متخصص درد دارد
کنترل درد هر فردی به هر میزانی که انواع درد ذکر شده را داشته باشد، باید توسط متخصص درد صورت گیرد. درد نشانه اصلی آسیبها، عفونت و بیماریهاست.
بهطور کلی درد ناشی از این بیماریها باید توسط متخصص درد درمان شود:
آرتروز، آسیبهای عضلانی و مفاصل
انواع مختلفی از آرتریت از جمله آرتروز و نقرس باعث درد شدید در مفاصل میشود. چنین آسیبهایی مانند شانه یخ زده تحرک افراد را محدود میکند و منجر به درد و سفتی میشود.
اختلالات خود ایمنی
لوپوس، بیماری کرون و سایر اختلالات خود ایمنی باعث تحت تاثیر قرار گرفتن سیستم ایمنی میشود.
آسیبهای ناحیه کمر
فتق دیسک، سیاتیک و سایر مشکلات کمر از علل شایع درد و محدودیت حرکتی است.
اختلالات درد مزمن
چندین اختلال وجود دارد که منجر به گسترش درد در سراسر بدن شما خواهد شد. این اختلالات میتواند شامل فیبرومیالژیا، سندرم درد منطقهای پیچیده (CRPS) و سندرم درد مرکزی است.
درد صورت
شرایط متعددی از جمله نورالژی سه قلو (TN)، آبسه دندان و سایر مشکلات دندانی باعث درد صورت شما میشود.
سردرد
سردردهای میگرنی و خوشه ای باعث ایجاد درد در ناحیه سر و گردن میشود.
سنگ کلیه و مشکلات مجاری ادراری
زمانی که سنگ کلیه با ادرار از بدن عبور میکند، باعث درد شدید میشود. سیستیت بینابینی (سندرم مثانه دردناک) باعث درد و فشار در لگن میشود.
آسیب عصبی (نوروپاتی)
اعصاب آسیبدیده منجر به درد، سوزش و گزگز میشود. سندرم تونل کارپال یک نوع شایع نوروپاتی است.